حساسیت زنبور پارازیتویید Habrobracon hebetor Say (Hym.:Braconidae) به اسانس گیاهان آویشن Zataria multiflora و رازیانه Foeniculum vulgare

؛ (Hymenoptera: Braconidae)Habrobraconhebetor Say پارازیتویید خارجی و اجتماعی مرحله ی لاروی تعداد زیادی از بالپولکی آفات انباری و محصولات زراعی می باشد. این زنبور به علت برخورداری از نرخ تولید مثل بالا، کوتاه بودن دوره یک نسلی و وسیع بودن طیف میزبانی به صورت گستردهای در مطالعات اثر میزبان پارازیتویید مورد استفاده قرار گرفته است. در حال حاضر برای کنترل این آفات از روش کنترل شیمیایی استفاده می شود که علاوه بر خطرات جانبی زیست محیطی، بر روی دشمنان طبیعی این آفت از جمله زنبور H. hebetor اثرات کشنده دارد. لذا در این تحقیق اثرات کشندگی اسانس گیاهان آویشن Zataria multiflor Bioss و رازیانه Foeniculum vulgare Mill روی زنبور پارازیتویید H. hebetor در شرایط آزمایشگاهی 2±26 درجه سلسیوس و رطوبت 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. اسانس گیاهان آویشن و رازیانه با استفاده از دستگاه اسانسگیر شیشه ای (کلونجر) به روش تقطیر با آب استخراج شد. آزمایش زیست سنجی در ظروف شیشه ای به حجم 250 میلی لیتر انجام شد. درهر آزمایش 20 حشره کامل یک روزه داخل هر ظرف شیشه ای منتقل شدند، بعد از انجام آزمایشات مقدماتی و تعیین دامنه ی غلظت ها، آزمایش اصلی با 5 غلظت و 4 تکرار انجام شد. مقدار لازم از اسانس مربوط به هر یک از غلظت ها روی کاغذ صافی واتمن ریخته و بلافاصله درپوش روی ظرف گذاشته شد و برای جلوگیری از خروج اسانس اطراف درپوش ها با نوار پارافیلم بسته شد. با رعایت فاصله لگاریتمی مقادیر 2، 0/59، 0/17، 0/05، 0/015 میکرولیتر بر لیتر هوا از اسانس گیاه آویشن و مقادیر 0/5، 0/26، 0/13، 0/06، 0/04 میکرو لیتر بر لیتر هوا از اسانس رازیانه مورد آزمایش قرار گرفت. تلفات بعد از گذشت 24 ساعت ثبت شد. نتایج حاصل از زیست سنجی براساس تجزیهی پروبیت نشان داد که مقدار LC50 برای اسانس آویشن و رازیانه به ترتیب 0/26 و 0/12 میکرولیتر برلیتر هوا بوده است.تجزیه ی داده ها با استفاده از نرم افزار Spss در نسخه ی 16 انجام گرفت.

Keywords:

, HabrobraconhebetorSay , اسانس , اثرات کشندگی