تجمیع و هندسی سازی اراضی کشاورزی در شبکه های آبیاری و زهکشی ( مورد طرح و ساخت شبکه فرعی آبیاری و زهکشی قیقاج )

چند پارچگی اراضی و شکل نامنظم آنها مانعی بزرگ و یکی از مشکلات عمده سر راه کشاورزی کارآمد اقتصادی است. این امر منجر به ضایعات اراضی، کارگر و نهاده ها شده و عملا بسیاری از عملیات اصلاحی کشاورزی قابل اجرا نخواهد بود. در این حالت بخش های قابل ملاحظه ای از اراضی زارعان مصروف به ایجاد مرزبندیها، نهرها و پیاده روها می شود. علاوه بر آن عواملی از قبیل انهار خاکی پرپیچ و خم طویل که کار انتقال آب به قطعات مختلف را بر عهده دارند، با شیب کم و یکنواخت و رویش علفهای هرز، باعث اتلاف آب شده و آب رسانی کارآیی لازم را نخواهد داشت. در این وضعیت تجمیع و هندسی سازی اراضی صحیح ترین روش مبارزه با معضل چند پارچگی و نامنظم بودن است که طی آن توزیع و ساختار اراضی از حالت پراکنده و نامنظم به حالت منسجم درآمده و زمینه های لازم برای ایجاد کشت مکانیزه و مدیریت صحیح منابع آب در زمین فراهم می گردد. براین اساس هدف مقاله حاضر تبیین اهمیت و لزوم فرایند تجمیع و هندسی سازی به عنوان یک رویکرد جهت پایداری بهره برداری و افزایش راندمان شبکه های آبیاری و ارایه یک متدولوژی ابتکاری برای هندسی سازی اراضی و تبیین عوامل موثر بر این فرایند است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش پیمایشی توصیفی است. روش اصلی انجام فرایند هندسی سازی نیز در این پروژه اقدام پژوهی مشارکتی می باشد. نتایج تحقیق نشان داد شریکی بودن اراضی، غیر بومی بودن بیشتر صاحبان اراضی، میزان آشنایی صاحبان اراضی با فرایند هندسی سازی اراضی، کیفیت متفاوت خاک اراضی، محصولات متفاوت کشت شده در اراضی، اختلافات و درگیری های قبلی صاحبان اراضی، موقعیت اراضی در دسترسی به نهر و جاده و... از جمله عوامل تاثیر گذار بر فرایند هندسی سازی اراضی کشاورزی به شمار می روند.

Keywords:

اراضی کشاورزی , شبکه آبیاری , هندسی سازی , قیقاج