محسن شریف زاده - فارغ التحصیل دکتری، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، پژوهشکده کاربرد پرتوها
محمد تقان ساسان پور - استادیار، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، پژوهشکده کاربرد پرتوها
علی طاهری - استادیار، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، پژوهشکده کاربرد پرتوها
مجتبی عسکری - استادیار، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، پژوهشکده کاربرد پرتوها

مسیله اندازه گیری جریان دوفازی گاز-مایع در کشور و بخصوص در میدان عملیاتی پارس جنوبی از اهمیت بسیار ویژه ایبرخوردار می باشد. استفاده از دستگاه های جداساز قابل نصب در سکوها بمنظور تفکیک این جریان به دو جریان تک فازی گاز و مایع(شامل آب و میعانات گازی) و سپس اندازه گیری هر کدام توسط سنجه های تک فازی مرسوم با وجود دقت زیاد با مشکلات بزرگینظیر حجم بزرگ اختصاص یافته به این سیستم، هزینه فراوان و نیز رزولوشن زمانی نامناسب روبروست. هدف در این تحقیق بررسیمیزان بیشینه دقت قابل حصول در اندازه گیری کسرحجمی هرکدام از مولفه های جریان همگن گاز-مایع با استفاده از سیستم چگالیسنج گاماست که در چینشی غیرتداخلی بر روی لوله قفل می شود. بدین منظور در طرحی خلاقانه با کنار هم قرار دادن تعداد 253نی آشامیدنی در یک لوله از جنس پلکسی گلس با قطر 8 سانتیمتر و در ادامه تزریق درصدهای مشخصی از فاز مایع آب براساسچینش هایی متقارن در درون آنها و سپس گردش این مجموعه در فضای بینابینی چشمه گامای سزیم- 137 و آشکارساز سوسوزنیدور سدیم، توزیعی همگن از درصدهای حجمی مورد نظر از مخلوط دوفازی هوا-آب مهیا گردید. در ادامه آهنگ شمارش گامایعبوری بازای هرکدام از درصدها ثبت گردید و شمارش های کالیبراسیون نیز با پرکردن تمامی نی ها و فضای بینابینی آنها در درونلوله یک بار با هوا و بار دیگر با آب بدست آمد و سپس مقادیر درصدحجمی محاسبه گردید. نتایج حاصله گویای مطابقت خوب و قابلقبولی بین نتایج مربوط به درصدهای مقطعی محاسبه شده با مقادیر از پیش آماده سازی شده است. حداکثر عدم مطابقت موجود برابربا 07 / 4 % بازای درصدمقطعی 07 / 5 % هوا می باشد که با افزایش درصدمقطعی هوا کاهش می یابد.

جریان دوفازی، جریان دوفازی همگن، جریان گاز-مایع، معادل استاتیکی جریان چندفازی، تکنیک تضعیف گامای عبوری