بررسی معیارهای معماری زمینه گرا در بستر آرامگاه های معاصر شهر همدان

تاریخ همدان که به شهر قدیمی و اولین پایتخت ایران زمین یعنی هگمتانه با بیش از سه هزار سال فرهنگ و تمدن می رسد، نمونه های فراوانی از معماری های کهن تا نوین این مرز و بوم را در دل خود جای داده و به یادگار گذاشته است؛ که یادمان ها و آرامگاه ها را می شود یکی از عمده ترین دسته بندی های بناهای معماری این کهن شهر از دیرباز تا امروز به شمار آورد و مصادیق درخشانی نظیر گنبد علویان، برج قربان، آرامگاه بابا طاهر، آرامگاه بوعلی سینا و ...را می توان گواهانی صادق بر این مدعا دانست .با وجود پیش زمینه پر رنگ معماری های مونومانتال و یادمانی با ویژگی های تاریخی و فرهنگی در شهر همدان، که یکی از نمونه های برجسته و قوی آن در دوره معاصر را می توان آرامگاه بوعلی سینا شاهکار مرحوم مهندس هوشنگ سیحون به حساب آورد؛ ولی متاسفانه در دهه گذشته طراحی و احداث آرامگاه عین القضات همدانی (یکی از مشاهیر تابناک حکمت، فلسفه، ادبیات و عرفان این مرز و بوم ) بدون توجه لازم به زمینه های فرهنگی و تاریخی در لایه های طراحی معماری و ساختش، این پروژه را به اثری سطحی و بی هویت تنزل داد و سندی دردآور از عدم اهتمام متولیان ساخت و ساز شهری به معماری زمینه گرا را فرا روی ما گذاشت .در این مقاله به بررسی معیارهای معماری زمینه گرا در بستر شهر همدانبا مطالعه موردی و مقایسه دو پروژه معماری معاصر بنای آرامگاه بوعلی سینا با بنای کنونی آرامگاه عین القضات همدانی از جهات مکانی، اجتماعی، تاریخی، فرهنگی، هویتی، عملکردی، شکلی، مصالح ساخت، طراحی و نحوه اجرا، عوامل موثر شهری، زیست محیطی، اقلیمی و اقتصادی پرداخته و در راستای این پژوهش تلاش می شود به تبیین دقیق تر و باز تعریفی از معیارهای معماری زمینه گرا در بستر آرامگاه های شهر همدان دست یافت

Keywords:

معماری زمینه گرا , فضا , مکان , آرامگاه بوعلی سینا , آرامگاه عین القضات , شهر همدان