صادق پرتانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهعندسی عمران - محیط زیست ، دانشگاه تربیت مدرس ت
محمد احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهعندسی عمران - خاک و پی دانشگاه بوعلی همدان
پیمان کلبعلیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهعندسی عمران - خاک و پی دانشگاه علم و صنعت ایرا
مصطفی جلال - دانشجوی کارشناسی ارشد مهعندسی عمران - سازه های هیدرولیکی ، دانشگاه صن

خاکهای ریزدانه خاصی درطبیعت وجود دارد که به محض تماس یافتن با آب به سرعت شسته می شود این خاکها که معمولا ازنوع رس هستند درصورت قرارگرفتن درمعرض جریان آب حتی اگر سرعت جریات کم باشد به سهولت شسته می شوند و فرسایش می یابند . بالابودن درصد یون سدیم درآب منفذی ازخصوصیات عمده این خاکهاست . خاکهای مذکور به خاکهای واگرا مرسومند این پدیده را با توجه به خصوصیات خاکهای رسی میتوان توجیه کرد بین ذرات خاکهای رسی نیروهای دافعه و جاذبه عمدتا ازنوع نیروهای واندروالسی هستند و نیروهای دافعه ازوجود لایه دوگانه دراطراف ذرات کانیهای رسی ناشی می شوند درخاکهای واگرا براثر مجاورت با آب نیروی جاذبه بین ذرات ازبین می رود و درنتیجه ذرات کلوئیدی خاک به سهولت ازیکدیگر دورشده و با نیروی کمی که می تواند ناشی ازحرکت بسیار آرام آب باشد به حرکت در می آیند درصورتی که درخاکهای رسی غیر واگرا نحوه فرسایش به گونه ای دیگر است دراین خاکها براثر نماس خاک با آب نیروی جاذبه بین ذرات ازبین نمی رود و برای فرسایش و شسته شدن آنها لازم است سرعت جریان آب بقدر کافی زیاد باشد . دراین مقاله با بررسی راههای تشخیص خاکهای واگرا و ملاحظات طراحی روشهای بهبود و اصلاح خاک و مقابله با مشکلات ناشی ازآن مورد مطالعه قرارگرفته و درنهایت به طور اجمالی به بهسازی پی در سدهای خاکی اشاره می شود .

خاک های واگرا ، خاکهای رسی ، بهبود اصلاح خاک ؛ بهسازی پی ،