یاسر اسکندری - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه حقوق خصوصی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران
سید جعفر هاشمی باجگانی - عضو هیات علمی گروه حقوق خصوصی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران

قانون تجارت ایران اقتباسی از قانون تجارت 1807 کشور فرانسه مشهور به کد ناپلیون است. علی رغم ملغی شدن این قانون و تاسیسات حقوقی مندرج در آن در کشور مزبور، قانون تجارت ایران در خصوص مقررات ورشکستگی از سال 1311 به بعد قوانین ماهوی جدید تدوین ننموده است. از طرفی به لحاظ پیشرفت روز افزون فعالیت های تجاری، تاسیسات حقوقی جدیدی در سایر کشورها ایجاد شده است که از آن جمله می توان نهاد بازسازی را نام برد. بازسازی مشتمل بر طرحی به نام طرح بازسازی است؛ که شامل بدهکار اعم از تاجر یا غیر تاجر، میشود. ایجاد نهاد بازسازی مستلزم قبول اکثریت طلبکاران وتصدیق دادگاه می باشد و با تصدیق طرح بازسازی توسط دادگاه، بدهکار به عنوان بدهکار متصرف به ادامه فعالیت و کنترل بر اموال و دارایی خود می پردازد و با طلبکاران خویش توافق می نماید که در مواعد و مهلت های تعیین شده مطالبات آنان را پرداخت کند. بازسازی رابطه حقوقی دو طرفه ای میان بدهکار و طلبکاران می باشد، بدین جهت ماهیت حقوقی این نهاد با مفهوم عقد در ادبیات حقوقی ایران تطبیق بیشتری دارد.در این نوشتار بر آنیم تا ضمن برسی نهاد باسازی به ییان جایگاه و روند تغیرات آن در حقوق ایران بپردازیم. و در نهایت با مقایسه لایحه اصلاح قانون تجارت در سال 1384 و لایحه اصلاح قانون تجارت در سال 1391 جایگاه این نهاد را در لوایح مذکور برس و به بیان تفاوتها و شباهتهای آن با انواع قرارداد ارفاقی بپردازیم در این راستا ، با روش کتابخانه ای و فیش برداری از ادبیات حوزه تحقیق به نقد و بررسی موضوع خواهیم پرداخت.

ورشکستگی ، نهاد بازسازی ، قرارداد ارفاقی ، توقف