محسن عباس زاده مرزبالی - دانشآموخته دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران

تلاش برای ساماندهی زندگی جمعی ذیل یک پیکره سیاسی بهسامان، همزاد تاریخ فلسفه بوده است و فلاسفه هر کدام حول مفاهیم خاصی تصویر خویش از بایستههای آن را ترسیم میکردند: از عظیمت از فرضیات عقلباورانه در خصوص امکان مصالحه در عرصه سیاسی تا تحلیلسرشت امر سیاسی بر اساس فرضیات منازعهبنیاد، و یا آمیزههایی از هر دو رویکرد؛ این مقاله در صدد پرتوافکنی بر محدودههای رویکرد فلسفیای است که بایستههای سیاستورزی معطوفبهمصالحه در شرایط متحول جوامع کنونی را مدنظر قراردهد، و این مهم را مستلزم عظیمت از مبنایی قلمداد میکند که امکان گفتگو با چالشهای ناشی از رهیافتهای انتقادی به پیشفرض-های عقلباورانه / سازشباورانه را فراهم سازد. چه اینکه در نهایت با مبنا قرار دادن این چالش-هاست که میتوان به مفهوم صحیح کلمه به بازیابی موثر انگارهی مصالحه اندیشید. براین اساس، چارچوب این مقاله به صورت رویکردی مقایسهای و مناظرهگونه میان دو نگرش در خصوص امر سیاسی و نسبت آن با مفاهیم سازش و ستیز سامان مییابد تا امکان و امتناع فلسفی انگارهی مصالحه در حیات سیاسی را مورد بررسی قرار دهد. این بررسی، پس از اشارهیطرحوارهی به دو جریان از فلسفه سیاسی دوران مدرن )قراردادگرایی عقلباورانه، ستیز باوری حیاتباورانه(، به تحلیل بازیابی رویکردهای فوق در فلسفه سیاسی معاصر در خصوص امکان و امتناع مصالحه در زندگی سیاسی )کثرتگرایی معقول / اجماعمدار و کثرتگرایی رادیکال / منازعهای( میپردازد

عقلگرایی، سازش، ستیز آنتاگونیسم/ تفاوت، کثرتگرایی