د جیهادشکری رشید - عضو هیات علمی گروه زبان فارسی/ دانشگاه صلاح الدین اربیل/ عراق

متون ادب فارسی گنجینه گرانبهایی است که پاسخگوی بسیاری از نیازهای انسان در زمینههای اجتماعی،اخلاقی، سیاسی و غیره است. بسیاری از آن چه در علوم گوناگون به ویژه علوم انسانی امروزه مطرح است و مورد بحث و بررسی قرار میگیرد، در آن یافت میشود. مدیریت و بحث و بررسی در مورد آن موضوعی است که از دیرباز مورد توجه بوده است که مطالعه تاریخ گذشتگان ما را به نقش و تاثیر مدیریت در ارتقاء یا انحطاط ملتها واقف میگرداند.قابوسنامه، درشرایط مدیریت در جامعه به معنای خاص آن و شامل همه سمتها و مسیولیتهای مختلفی است که انسانها به عنوان مدیر در دورههای مختلف، عهدهدار آن میشوند. عنصرالمعالی و عروضی سمرقندی به مدیریتهایلازم دربارهی نهادهای شاهی، وزارت و دبیر و دیوان و سپهسالاری و کار ویژه اشخاص در جامعهی ایرانی پرداختهاند. چنانچه بررسی بابهای مختلف قابوسنامه حاکی از ژرف بینی و نکته سنجی نویسنده در خصوص ماهیت مدیریت و یاخود قدرت و سیاست است. نظامی عروضی در باب صفات و ویژگیهای لازم برای پادشاه در اصول و رفتار و کردار پسندیده و نیز وظایف شاه نکانی را بیان میدارد که به خوبی نمایانگر اسباب و لوازمی است که امروزه هم در امرمدیریت برای اوامر اداری و حکومت لازم بوده است. در پژوهش حاضر هدف آن بوده است که با واکاوی مهمترین مباحث مطرح شده این دو سخنور در امر مدیریت در معرض دید خواننده قرار گیرد

قابوسنامه، چهارمقاله، عتصرالمعالی، نظامی سمرقندی، اخلاق مدیریت