محمد رضا مرادی
ژیلا یاری - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابان زدایی
اکبر فخیره - معاونت آموزشی دانشگاه زابل

طوفانهای گرد و خاک رخدادهای طبیعی هستند که بطور گسترده در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا رخ می دهند. اثرات این پدیده در شرایط خشکسالی و پیامدهای آن در خشکسالیهای شدید فاجعه آمیز است. با وقوع خشکسالی در منطقه سیستان و کاهش پوشش گیاهی و خشک شدن دریاچه هامون که بصورت کمربندی در شمال منطقه قرار دارد و همچنین باد های 120 روزه، شرایط مناسبی جهت فرسایش بادی و وقوع طوفانهای گرد و خاک فراهم آمده است. طوفان ها از نظر برداشت و جابجایی ذرات رویه خاک مانند هوموس، رس و املاح خاک می تواند بر کاهش حاصلخیزی اراضی کشاورزی تأثیر داشته باشد. که با توجه به اهمیت فرسایش بادی و طوفان های گرد و خاک در منطقه سیستان در این تحقیق به بررسی نقش طوفان های شن بر اراضی کشاورزی در سیستان پرداخته شده است. نتایج نشان داد که در ایام خشکسالی دریاچه هامون، رسوبات کف دریاچه باعث رها شدن اراضی کشاورزی شده که این امر تخلیه سکونتگاههای روستایی را در پی دارد. همچنین طی سنوات 1385 – 1375 بر اثر وقوع خشکسالی و طوفان های شن در منطقه مورد مطالعه بیش از 50 درصد از اراضی کشاورزی به اراضی رها شده تبدیل شده است.

رخدادهای طبیعی، طوفان شن، اراضی کشاورزی، GIS مقدمه: