تحلیل و تطبیق معنای تاویل از دیدگاه علامه طباطبایی و نصر حامد ابوزید

تاویل از مفاهیمی است که در علوم قرآن و تفسیر و نیز در حدیث، اصول فقه، کلام و فلسفه و عرفان کاربرد بسیار دارد، از دیر بازدر چیستی و ماهیت آن آراء مختلفی از سوی اندیشمندان ابراز شده است. کاربرد نسبتا فراوان واژه ی تاویل در قرآن و حدیث با معانی متفاوت، در طرح مناقشات علمی پیرامون آن بی تاثیر نبوده است.علامه طباطبایی تاویل را نه از باب مفاهیم بلکه آن را یک حقیقت عینی خارجی می داند که سبب تشریع حکمی از احکام، یا بیان معرفتی از معارف می شود . نصر حامد ابوزید با بررسی فرایند تاویل، قلمرو این اصطلاح را در تبیین آیات قرآنی بسیار وسیع می داند و معتقد است دانشمندان متاخر، با برداشت اشتباه از کلام پیشینیان آن را با تحریف و تحریم همراه ساخته و در نتیجه واژه تفسیر را به جای تاویل نشانده اند. در این پژوهش به بررسی دیدگاه این دو اندیشمند درباره تاویل و مقایسه و تطبیق آراء آن ها در حوزه علوم قرآن خواهیم پرداخت.

Keywords:

ابوزید , تاویل , طباطبایی