احکام و مصادیق زندان در اسلام با نگاهی اجمالی به قانون مجازات اسلامی

امروزه مساله زندان یکی از معظلات دستگاه هایی قضایی بوده و حکومت ها را هم در امور مدنی و هم در نظام کیفری با مشکلات عدیده ای مواجه ساخته است.و ما روز به روز شاهد گسترش مجازات زندان در جهان و حتی در کشور اسلامی خودمان هستیم. که این مساله نگرانی های فراوانی را در میان فقها و حقوقدانان بوجود اورده است است.تولستوی دانشمند روسی گفته است: اگر می خواهید بدانید که در کشوری عدالت برقرار است،از زندان هایش دیدن کنید. مجازات زندان یک مجازات منصوص به شمار می رود و ادله اربعه نیز بر صحت ان گواهی می دهند، اما به عنوان مجازاتی ثانویه و در موارد معدود زیرا در قوانین کیفری اسلام ضمن اینکه برای جلوگیری از خلاف کاری ها و حمایت جامعه در مقابل شرارت افراد شرور از راه های دیگری استفاده شده است، به حکم ضرورت عقوبت زندان نیز به عنوان کیفری ثانوی و بطور فی الجمله پذیرفته شده است. اما زندان به گونه گسترده و بالجمله و با ان طول و تفصیل که در دنیای بشریت متداول است،مد نظر و مورد پذیرش اسلام نیست.زیرا زندان با این کیفیت نه تنها به حال اجتماع سودمند نیست بلکه زیان اور هم تشخیص داده شده است. درست است که در اندیشه های دینی منعی از بکارگیری زندان وجود ندارد،اما زندان به عنوان راهکاری شایع مورد استفاده شرع قرار نگرفته است.امروزه وجود بیش از چهارصد عنوان مجرمانه که قانونگذار برای ان مجازات زندان در نظر گرفته است،و اسیب ها و تاثیرات جبران ناپذیری که زندان بر فرد زندانی و خانواده او و حتی جامعه می گذارد؛ضرورت تبیین جایگاه زندان در اسلام و بازبینی قوانین موضوعه مربوط به حبس و تدوین مواد قانونی جدید را ایجاب می کند. مقاله حاضر به بیان ماهیت،و مبانی مشروعیت زندان پرداخته و با مقایسه جایگاه زندان در اندیشه دینی و قوانین موضوعه،موارد اعمال کیفر زندان را در قوانین مدون وسیع تر از موارد منصوص یافته وبه بررسی اثار زیانبار زندان پرداخته است.

Keywords:

مجازات , جرم , تعزیرات , حبس , زندان , کیفر , شرع مقدس اسلام