منا پورسیاحی
رضا علی پور

در معماری مساجد ایرانی تزینات ھمیشه نقش اساسی در برقراری حس وحدت داشته اند. در دوره اسلامی با توجه به منع شرعی صورتگری،ھنرمندان مسلمان زیباترین نقوش انتزاعی را جھت تزیین بناھای مذھبی پدید آوردند. از طرفی به دلیل اھمیت پیام الھی قرآن برای مسلمین عنصر خط عربی وارد تمام شیون زندگی مسلمین از جمله تزیینات معماری شد طراحان و خوشنویسان ایرانی با تمرین و ممارست ،خط عربی را با اصول والای زیباشناسی آمیختند و به آن تعالی بخشیدند ، ینات یاین تز در ابتدا فقط چیدمان آجرھا و با خطوط کوفی بنایی صورت می گرفت، خطوط با استفاده از آیات الھی در پی ایجاد وحدت می باشند. وحدت یک دنباش اصل منبعث از توحید یعنی اصل الصول تمام ادیان الھی است، زیرا باطن و معنای تمام معتقدات، عبادات و احکام اسلامی چیزی جز کلمه توحید – لا اله الا االله نیست. مقاله حاضر به تجزیه و تحلیل مولفه ھای موثر در شکل گیری وحدت با نگرش بر تزیینات خطی در بنای مسجد جامع اصفھان در دوران اسلامی پرداخته است. بدین منظور فضاھای اصلی مسجد مورد بررسی قرار گرفته و معانی و مفاھیم وحدت بخش و عوامل ایجاد کننده وحدت در این فضاھا بیان شده است.

مسجد جامع اصفهان، معماری اسلامی، مسجد، تزیینات خطی، وحدت