عزیزالله ایزدی - محقق دوره پسادکتری، مرکز تحقیقات آب دانشگاه سلطان قابوس، مسقط، عمان
کامران داوری - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

هدف از این تحقیق، تعیین و ارزیابی میزان بهره وری آب به دلیل کمبود منابع آب برای هر یک از محصولات مختلف در شرک تهای تحت نظارت آستان قدس در طی فصل زراعی 87 - 86 می باشد. داده های مزرعه ای مورد نیاز مانند میزان عملکرد و مقدار آب مصرف شده برای هر یک از محصولات از طریق بازدید از این مجتم عها و همچنین تکمیل پرسشنامه هایی در محل، تهیه و جمع آوری گردید. با توجه به داد ههای جم عآوری شده، چهار نوع شاخص مختلف بهر هوری آب برای تک تک محصولات محاسبه گردید. برای تحلیل بیشتر و آگاهی از وضعیت بهره وریآب در داخل هر مجتمع، ابتدا شاخ صهای بهر هوری به کمک روابط ریاضی بی بعد و امتیازبندی گردیدند سپس محصولات مشترک چا ههای مختلف با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که محصول ذرت با امتیاز 42 / 1 برای مجتمع مزرعه نمونه مشهد، پسته با امتیاز 61 / 1برای کشت و صنعت سرخس، گندم با امتیاز 27 / 2 برای کشت و صنعت اسفراین، جو و پسته با امتیاز 5/ 0 برای کشت و صنعت بردسکن، ذرت علوفه ای با امتیاز 27 / 2 برای مجتمع کشاورزی تربت حیدریه و پسته با امتیاز 74 / 0 برای مجتمع موقوفات و کشاورزی گناباد، بهترین وضعیت را از نظر بهر هوری آب دارا بودند. در بین مجتمع های مختلف نیز بهترین محصول از نظر بهره وری مربوط به گندم در کشت و صنعت مزرعه نمونه مشهد و ضعیف ترین محصول مربوط به گندم در کشت و صنعت اسفراین و یونجه در مجتمع موقوفات و کشاورزی گناباد به صورتمشترک بودند. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده مشخص گردید که کشت و صنعت مزرعه نمونه مشهد و اسفراین به ترتیب جایگاه اول و آخر را از نظر بهره وری آب به خود اختصاص داده اند.

آستان قدس رضوی، بهر هوری آب، ارزیابی مقایسه ای،شاخص، منابع آب