پژمان صارمی - کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی مواد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد
مسعود کثیری - استادیار، دانشکده مهندسی مواد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد

با توجه به ویژگی های منحصربفرد تیتانیوم نظیرخواص مکانیکی و مقاومت به خوردگی عالی و کاربرد روزافزون آن در صنایع مختلف، امروزه اتصال این دسته از آلیاژها به دیگر مواد و بخصوص فولادها بسیار مورد توجه قرار گرفته است. طبق دیاگرام فازی دوتایی Fe-Ti، این دو عنصر در یکدیگر حلالیت کامل ندارند؛ از این رو اتصال این دو آلیاژ با روش های جوشکاری ذوبی بسیار مشکل می باشد. لحیم کاری سخت یکی از بهترین روش ها برای اتصال آلیاژهای غیرمشابه می باشد. در این تحقیق خواص متالورژیکی و مکانیکی لحیم کاری سخت اتصال لب روی لب فولاد به تیتانیوم توسط فلزات پرکننده ی تجاری BAg-8 در محدوده ی زمانی و دمایی مختلف بررسی شد. بررسی ریزساختار فصل مشترک مشخص می کند شکل گیری لایه های شیمیایی نزدیک به قسمت تیتانیوم رخ می دهد در حالیکه در سمت فولاد هیچ لایه شیمیایی با آلیاژ لحیم کاری نقره وجود ندارد. ساختار درشت دانه در مرز فولاد با آلیاژ لحیم کاری نقره شکل می گیرد. این ساختار حاصل از رشد نفوذی همراه با تبلور مجدد زیر لایه فولاد در دمای بالاست. همچنین بررسی های انجام شده توسط میکروسکوپ نوری، میکروسکوپ الکترونی روبشی و انجام آزمایش مکانیکی برش نشان می دهد که با افزایش دما و همچنین زمان لحیم کاری، به دلیل افزایش ضخامت لایه میانی، استحکام برشی میانگین کاهش می یابد.

تیتانیوم خالص تجاری، فولاد زنگ نزن 304 کم کربن، لحیم کاری سخت، ریزساختار، خواص مکانیکی