حسین قمری گیوی - استاد مشاوره دانشگاه محقق اردبیلی
بهنام خشنودنیای چماچایی - کارشناس ارشد روانشناسی دانشگاه محقق اردبیلی

هدف پژوهش حاضر تعیین عاملهای بنیادی در اختلالهای کودکان بر پایه سیاهه رفتاری کودک آخنباخ و رسکولار بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان و نوجوانان مراجعه کننده به مراکز درمانی و مشاوره شهرستان اردبیل در شش ماهه دوم سال 1391 بودند. گروه نمونه شامل 200 نفر از کودکان و نوجوانان ( 88پسر و 112 دختر) مراجعه کننده به کلینیکهای درمانی بودند که به روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش سیاهه رفتاری کودک آخنباخ و رسکولار بود. تحلیل عامل اکتشافی نشان داد که سه عامل برونریزی، درونریزی (اضطرابی) و جسمانیشده قابل استخراج است. همچنین، نتایج نشان داد که دو اختلال مشکلات تفکر و توجه به علت حضور در دو عامل 1 و 3، بیشتر بهعنوان یک عامل مشترک در آسیبشناسی روانی کودک و نوجوان عمل میکنند. بر این اساس میتوان گفت که سه عامل اختلالهایبرونریزی، درونریزی و جسمانیشده بهعنوان اختلالهای محوری هستند که بهوسیله سیاهه رفتاری کودک آخنباخ و رسکولار قابل شناسایی هستند. مشکلات تفکر، اجتماعی و توجه بهعنوان عوامل مشترک قابل طبقهبندی محسوب میشوند. با توجه به نتایج پژوهش میتوان گفت سیاهه رفتاری کودک ابزار مناسبی برای استفاده در موقعیتهای بالینی و پژوهشی است.

عاملهای بنیادی، اختلالهای کودکان، سیاهه رفتاری کودک