هادی حق بین نظرپاک - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ا یران
سیدامین موسوی - دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ا یران
شاهرخ رنجبر بهادری - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ا یران
محمدرضا محمدی ملایری - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ا یران

کریپتوسپوریدیوم یک ا نگل کوچک تک یاخته ای است که در سلول های پوششی دستگاه تنفس، گوارش و ادراری مهره داران رشد و تکثیر می یابد و علاوه بر ا ختلال فعالیت های طبیعی مخاطات به ویژه در دستگاه تنفس طیور زمینه ساز عوامل پاتوژن دیگر است این بیماری چه از لحاظ مرگ و میر و چه با ایجاد وقفه در رشد طیور پرورشی تاثیرات سوء به جای می گذارد. از طرفی مسری بودن این بیماری همانند دیگر بیماری های تک یاخته ای و مستعد کردن طیور به بیماری های دیگر خصوصا بیماری های تنفسی سبب گردیده که اهمیت خاصی به آن داده شود. در جریان انجام این تحقیق 300 نمونه مربوط به 30 فارم طیور گوشتی شهرستان فایم شهر که همگی در سنین بین 50-25 روزگی بودند اخذ گردید و در 5 گروه سنی قرار داده شدند. نمونه گیری از نای و بورس فابریسیوس طیور گ وشتی انجام گرفت. به این صورت که پس از انجام کالبد گشایی محل دو شاخه شدن نای و بورس فابریسیوس از نمونه ها جدا شد. در مورد بورس فابریسیوس از محتویات داخلی آنها گسترش تماسی (Touch Imprint) گرفته شد و در مورد نای با تراشیدن سطح نازکی (Light Scraping) از مخاطات محل دو شاخه شدن مجرای نای، لام های میکروسکوپی تهیه شدند. لام ها پس از ثابت نمودن با متانول 70 درصد، با رنگ آمیزی ذیل-نلسن اصلاح شده، رنگ آمیزی شدند و با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتد. در مجموع از 30 فارم بررسی شده تعداد 7 فارم (23/33%) آلودگی را نشان دادند و از کل 300 نمونه اخذ شده، 39 نمونه (13%) از نظر حضور ا نگل کریپتوسپوریدیوم مثبت بوده اند. در مجموع در روش انگل شناسی 28 مورد (9/33%) آلودگی در نای و 18 مورد (6%) آلودگی در بورس فابریسیوس بوده است که از این موارد آلودگی، در 7 مورد (2/33%) آلودگی توام مشاهده گردید. بالاترین میزان آلودگی به گروه سنی 30-25 روزگی با 28/58 درصد آلودگی تعلق داشت. در بررسی آماری ا نجام شده رابطه بین گروه های سنی و میزان آلودگی و همچنین بین میزان آلودگی در نای و میزان آلودگی بورس در سطح 99 درصد (p<0/01) با استفاده از آزمون مربع کای معنی دار بوده است. مجله میکروبیولوژی دامپزشکی، 1390، دوره 7، شماره 1، 5-1

کریپتوسپوریدیوم بیله ای، طیور گوشتی، نای، بورس فابریسیوس، قایمشهر، ذیل- نلسن تغییر یافته