مهدی صمیمی - کارشناسی ارشد مدیریت توسعه سازمانی دانشگاه صنعتی شریف
سید بابک علوی - دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه صنعتی شریف

مطالعه پدیده رهبری در تیمها با الگوی رهبری توزیع شده به خصوص در محیطهای آموزشی در سالهای گذشته مورد استقبال محققین این حوزه قرار گرفته است. تیمهای موسس گرایشهای بین رشتهای، تیمهایی با مسیولیت بروزرسانی برنامه های درسی و همچنین تیمهایی پژوهشی و آموزشی در حوزه های بین رشته ای ازجمله تیمهایی بوده اند که موضوع تحقیقات در ادبیات رهبری توزیع شده بوده اند. گرچه نتایج این تحقیقات عموما بیانگر پیامدهای مثبت این شیوه رهبری بودهاند، اما نیاز به مطالعات اکتشافی برای شناسایی عوامل زمینه ای و موقعیتی اثربخشی این شیوه رهبری مورد تاکید قرار گرفته است. به عبارت دیگر، پیشنهاد شده است که اثربخشی رهبری توزیع شده در تیم ها تابع برخی عوامل زمینه ای و موقعیتی میتواند باشد. در این مطالعه موردی چندگانه، موضوع رهبری در سه تیم موسس گرایشهای تحصیلی بین رشته ای در دانشگاه صنعتی شریف برای مطالعه عمیق تر انتخاب شد. بدین منظور داده های تحقیق از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری شد وبا روش نظریه برخاسته از داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از مقایسه نتایج موردهای مطالعه شده با استفاده از رویکرد نظریه پردازی بر اساس مطالعات موردی، شواهدی مبنی بر اثرگذاری سه دسته عامل زمینهای و موقعیتی مربوط به هدف، اعضا و همچنین محیط فعالیت تیم بر اثربخشی رهبری توزیعشده از دو مجرای تسهیل فرایند و تقویت رهبری توزیع شده در تیم، شناسایی شد. در انتها بر اساس یافته ها و بحث نظری انجام شده، گزاره هایی برای تحقیقات بعدی پیشنهاد شده اند.

رهبری توزیع شده، رهبری تیمی، اثربخشی رهبری، عوامل زمینه ای، عوامل موقعیتی، تیمهای موسس گرایش تحصیلی، گرایشهای تحصیلی بین رشته ای