عباس عباسپور - دانشیار مدیریت آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی
محمد مجتبیزاده - استادیار مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خدابنده؛
حسن ملکی - استاد برنامه ریزی درسی دانشگاه علامه طباطبایی
مقصود فراستخواه - دانشیار موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

هدف اصلی این پژوهش واکاوی درک کنشگران اجتماع علمی از الگوی اعتبارسنجی نظام آموزش عالی کشور و طراحی الگوی اعتبارسنجی مناسب است. این پژوهش، ازنظر هدف، از نوع پژوهشهای توسعه ای و به لحاظ روش، مبتنی بر نظریه زمینه ای است. بر اساس این روش، تلاش محققان بر آن بوده است تا به معانی، دیدگاه ها و سازوکارهای ذهنی کنشگران آموزش عالی پی برده شوند. چهار ابزار اصلی گردآوری دادههای این پژوهش مصاحبه، مشاهده، یادداشت برداری و مرور اسناد بوده است. بر اساس روش شناسی زمینه ای، و با بررسی داده های به دست آمده در مرحلهی اول کدگذاری باز، 2027 مفهوم به دست آمد.دادههای مرحلهی دوم کدگذاری باز، در قالب 1262 مفهوم و 157 مقولهی عمده طبقه بندی شدند. در مرحله کدگذاری محوری، 25 مقوله هستهای تعیین شدند. در مرحلهی کدگذاری انتخابی 25 مقوله ی هستهای به سطح انتزاعی بالاتر ارتقاء داده شد و برحسب ویژگیهای شرایطی، تعاملی/فرایندی و پیامدی طبقه بندی شد. در پایان، مقولهی گفتمان کیفیت، بیم و امید، را به عنوان اصلی ترین و نهاییترین مقوله ی هسته ای انتخاب و بسط داده شدند. این پژوهش نشان میدهد، کیفیت مفهومی پیچیده و چندبعدی است. بر این پایه، توجه چندجانبه و کلیگرا نسبت به اعتبارسنجی و تضمین کیفیت نظام آموزش عالی ایران و دوری از نگاه جزیرهای و جزءگرا لازم است.

آموزش عالی، اعتبارسنجی، تضمین کیفیت، نظریه ی زمینه ای و تفسیرگرایی اجتماعی