محمدحسن حسن زاده نیری - استادیار دانشگاه علامه طباطبایی تهران
رضا جمشیدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ادبیات تطبیقی دانشگاه علامه طباطبایی تهران
روح الله حیدری - دانش آموخته کارشناسی ارشد روانشناسی شخصیت دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

پس از اینکه عبدالحسین زرین کوب به موضوع عقده حقارت خاقانی اشاره کرد، عده ای با این دیدگاه مخالف و برخی با آن موافق بوده اند. یکی از روانشناسانی که نگاهی علمی نسبت به عقده حقارت داشته آلفرد آدلر است او در روانشناسی فردنگر خود با بررسی سبک زندگی، به تحلیل ویژگی های روانی افراد می پرداخته است در روانشناسی فردینگر معیار اصلی سنجش سلامت روانی افراد علاقه اجتماعی است تلاش برای برتری، دیگر ویژگی مهم روانشناسی فردنگر است براین اساس افرادی که از سلامت روانی برخوردارند برای موفقیتهای جمعی تلاش می کنند و افرادی که از سلامت روانی برخوردار نیستند، برای برتری های شخصی، روانشناسی فردنگر بهترین دیدگاه برای تحلیل روانشناختی اشعار خاقانی و روشن شدن موضوع عقده حقارت اوست. جمع آوری داده ها در این مقاله به شیوه کتابخانه ای صورت گرفته است و در ان با روش پژوهش تحلیلی و توصیفی به تحلیل روانشناختی مولف شاعر پرداخته شده است هر چند برخی از نشانه های عقده حقارت در اشعار خاقانی وجود دارد، اما این شواهد به اندازه ای نیست که بتوان درباره آن با قطعیت سخن گفته با توجه به ضعف علاقه اجتماعی در برخی از اشعار برجسته تا اندازه ای گرفتار عقده برتری بوده است.

احساسهای حقارت، برداشتهای ذهنی، علاقه اجتماعی، برتری جویی، سبک زندگی