سوسن هاشمی - کارشناس ارشد طراحی شهری دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)
جعفر نصیری المه جق - کارشناس ارشد برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
سیدمحمد جاودانی ادهمی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد
امید رشیدی زاده - کارشناس اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

معماری و شهرسازی گذشته ایران در برگیرنده اصولی است که در دل سنت ها نمود یافته است. معماری و شهرسازی سنتی در ایران همواره با تکیه بر خلاقیت و خصایص پایدار از جایگاه خاصی برخوردار بوده است و این معماری دارای ویژگی های زیبا شناسانه بسیاری بوده است شهر یزد نیز به عنوان یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران واجد این شرایط بوده است. از جمله عناصر زیبایی شناسی سنتی شهر یزد می توان به بادگیرها، مناره ها، گنبدها، آب انبارها، سابات، باغ ها، خانه های سنتی، کوچه های آشتی کنان، کوبه ها و ... اشاره نمود؛ اما بررسی های انجام شده در چند دهه اخیر مشخص می سازد که شهر یزد در مواجهه با عوامل متعدد، از حقیقت خود فاصله گرفته و چالش هایی را پیش روی معماری سنتی و شهرسازی معاصر قرار داده است. گسترش نامتعادل شهر یزد و گسست سازمان فضایی شهر، تراکم نامناسب شهری، وجود مشکلات حمل و نقل شهری و افزایش هززینه ها از جمله این چالش ها است. به عبارتی دیگر در عصر حاضر در الگوهای معماری و شهرسازی یزد به دلیل مواجهه با عوامل مختلف تغییراتی صورت گرفته است. هدف اصلی این پژوهش بررسی و مطالعه ویژگی های زیباشناسانه معماری سنتی شهر یزد و نقش آن ها در شیوه های شهرسازی معاصر شهر است. در این پژوهش سعی شده است که با استفاده از روش های اسنادی و کتابخانه ای و بررسی منابع موجود به تحلیل الگوهای معماری و شهرسازی شهر یزد به عنوان یک شهر سنتی پرداخته شود و در نتیجه نقش شهرسازی سنتی در توسعه پایدار شهر روشن گردد. با توجه به ویژگی های زیباشناسانه و اهمیت معماری سنتی شهر یزد در شهرسازی معاصر توجه به این امر بسیار ضروری و جایگاه آن بسیار با اهمیت است.

معماری سنتی، شهرسازی معاصر، زیبایی شناسی، شهر یزد