بررسی کیفیت زندگی حاشیه نشینان شهر مشهد (مطالعه موردی: دهرود، همت آباد، گرجی سفلی)

یکی از پیامدهای بنیادی ناپایداری نظام منطقه ای در فضای سرزمینی، پدیده حاشیه نشینی است. در حال حاضر یک سوم جمعیت شهر مشهد حاشیه نشین هستند. هدف مطالعه حاضر بررسی کیفیت زندگی حاشیه نشینان شهر مشهد می باشد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی و پیمایشی به دست آمده است. در این مطالعه 220 سرپرست خانوار ساکن در روستاهای دهرود، همت آباد، گرجی سفلی در حاشیه شهر مشهد به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفت. کیفیت زندگی به کمک 56 شاخص و 14 مولفه لیکرت کمی گردید. به کمک آزمون تی تک نمونه ای بجز میانگین سه مولفه تعامل اجتماعی با 3.20، امنیت عمومی با 3.10 و دسترسی به خدمات با 3.09 که تا حدی بالاتر از میانه نظری است، میانگین سایر مولفه ها پایین و کمتر از میانه نظری است. در مجموع کیفیت زندگی حاشیه نشینان با 2.65 پایین تر از میانه نظری و ضعیف ارزیابی گردید. همچنین بین مولفه های مورد بررسی مولفه دارایی و ثروت با میانگین 1.81 کمتر از سایر مولفه ها ارزیابی شده است. بدیهی است ریشه نابسامانی های موجود در سطح شهرها به خود شهر بر نمی گردد، بلکه در روستاهای استان نهفته است. روستاییان به دلیل وضعیت نامناسب اقتصادی و معیشتی در غالب پناه جویان اقتصادی روانه حاشیه کلانشهر مشهد می شوند. رفع معضلات حاشیه بطور اعم و شهر مشهد بطور اخص، نیازمند برنامه ریزی منطقه ای است که این امر توجه مسیولین امر را به خود ضروری می سازد.

Keywords:

حاشینه نشینی , کیفیت زندگی , مشهد , گرجی سفلی , دهرود , همت آباد