محمد محمدزاده اصل - استادیار دانشگاه آزاد ، دانشکده حقوق - الهیات و معارف اسلامی ، واحد نجف آباد ، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد ، اصفهان ، ایران
منوچهر طباطبایی موتمنی - استاد تمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
هیت اله نژندی منش - استاد یار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران

همچنان که می دانیم یکی از مبانی و اصول حاکم بر حق تعیین سرنوشت سیاسی، واگذاری امور و اختیارات مردمی در قالب تمرکز زدایی به خود شهروندان می باشد که جزو اصول مترقی حقوق شهروندی است به عبارتی دیگر یکی از الزامات حاکم بر شناسایی و اجرای حقوق شهروندی واگذاری اختیارات به ملت و اجرای حق تعیین سرنوشت سیاسی و اداری است در همین راستا گرایش به تمرکز قدرت، پاسخی است به محدودیت و تجمیع اختیارات سیاسی و اداری و اجرایی و برای غیرمتمرکز کردن آن در کشور و ایجاد مردم سالاری محلی، راهی غیر از پذیرش قوانین مبتنی بر حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش نیست. واقعیت این است که به هر میزان که قدرت غیرمتمرکز باشد، حاکمیت، بخش ها و واحدهای بیشتری از قدرت و صلاحیت را به نهادهای محلی انتخابی واگذار می کند و از جمله نهاد های محلی انتخابی در نظام حقوقی ایران، شوراهای اسلامی شهر است. در همین راستا یکی از دستاوردهای مهم نظام جمهوری اسلامی ایران، ایجاد شوراهای اسلامی شهر است که سنبل و نماد حاکمیت مردم بر تعیین سرنوشت اداری و اجتماعی خویش است.هدف از تشکیل و تاسیس این نهاد عالی محلی، دخالت و مشارکت دادن مردم در اداره و مدیریت امور منطقه و شهر خویش است. اگرچه شوراهای اسلامی شهر به عنوان یکی از نهادهای تصمیم گیری در امور مدیریت شهری در سطح محلی به شمار می آیند، اما می توان کارکردهایی همچون سیاستگذاری، قانون گذاری، برنامه ریزی، نظارت در امور سازمانی، تشکیلاتی، مالی، فنی، عمرانی، آموزشی، فرهنگی و بهداشتی سازمان شهرداری و سایر نهادهایی که اقدام به ارایه خدمات شهری می نمایند، شناسایی و اعمال نمود. هر چه توزیع قدرت از طریق شوراهای شهر بیشتر شود، درجه مشارکت شهروندان در تعیین سرنوشت خویش افزایش یافته و فاصله بین حکومت کنندگان و حکومت شوندگان کاهش و گامی اساسی در تقویت نظام مردم سالاری است.

شهر، شورا، حکومت محلی، تمرکززدایی، دموکراسی محلی، حقوق شهروندی