فاطمه قربانی برواتی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی دانشکده کشاورزی بیرجند
محسن زابلی - دانشجوی سابق کارشناسی مهندسی زراعت واصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت
محمدحسین نجفی مود - استادیار و عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
عباس خاشعی سیوکی - دانشیار و عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

تحقیقات مزرعه ای که برای تعیین راهکارهای بهینه به زراعی و به نژادی انجام می شوند، علاوه بر هزینه بر بودن، زمان بر نیز می باشند .مدل های شبیهسازی رشد که جایگزین مناسبی برای کاهش هزینه و مدت زمان انجام اینگونه تحقیقات مزرعه ای محسوب میشوند،اثرات پیچیده عواملی مانند آب و هوا، خصوصیات خاک، و فاکتورهای مدیریتی را بر عملکرد گیاه در نظر می گیرند . یکی از کاراترینمدل های شبیه سازی رشد پنبه، مدل 5.DSSAT4 می باشد که بایستی قبل از استفاده برای یک منطقه، مورد ارزیابی (واسنجی وصحت سنجی ) قرار گیرد. بنابراین، این تحقیق با هدف ارزیابی توانایی مدل 5.4 DSSAT در شبیه سازی رشد و نمو، عملکرد و مراحلفنولوژیکی پنبه (رقم ورامین) برای شرایط آب و هوایی شهرستان بیرجند صورت گرفت. در این مطالعه از دادههای آزمایشی که در مزرعه دانشکده کشاورزی بیرجند در سال زراعی 89 طراحی و اجرا گردید استفاده شد. با استفاده از نتایج این آزمایش، مدل واسنجی و صحتسنجی گردید . نتایج مرحله صحت سنجی نشان داد که بیشترین و کمترین خطای مدل در مرحلهی صحت سنجی به ترتیب مربوط بهشبیه سازی عملکرد وش (حدود 7/9 درصد ) و شبیه سازی مراحل فیزیولوژی (حدود 5/1 درصد) میباشد و به طور کلی نتیجه گرفتهشد که مدل توانایی بالایی در شبیهسازی رشد و نمو، مراحل فنولوژیکی و عملکرد پنبه برای شرایط آب و هوایی بیرجند دارد.

پنبه، مدل5.4 DSSAT ، ارزیابی، شبیه سازی