امین صادقی - استادیار گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان
سونیا سیفی - کارشناس ارشد حشره شناسی کشاورزی
مریم پوریا - کارشناس ارشد حشره شناسی کشاورزی

استفاده از آفت کش ها باعث حذف و یا کاهش فعالیت دشمنان طبیعی می شود. در زمین های زراعی گندم و نخود از آفت کش های مختلفی به طور مداوم، جهت کنترل آفات، بیماری های گیاهی و علف های هرز استفاده می گردد. یکی از دشمنان طبیعی علف هرزپیچک صحرایی با نام سوسک برگخوار پیچک صحرایی Hypocassida subferruginea (Schrank, 1776) (Col.: Chrysomelidae) در مزارع و باغات استان کردستان به طور ناخواسته مورد هدف آفت کش ها قرار می گیرد لذا، در پژوهش حاضر، بررسی اثرات منفی سموم رایج در مزارع و باغات استان روی این حشره مفید انجام گرفت. در همین راستا، سمیت گوارشی و تماسیحشره کش های دیازینون، فنیتروتیون، دلتامترین، قارچ کش مانکوزب و علف کش توفوردی روی مراحل زیستی سوسک برگخوار پیچک صحرایی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی، در شرایط دمایی 1 ± 25 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 5± 60 % و دوره نوری 14 ساعت روشنایی و ده ساعت تاریکی انجام شد. نتایج حاصل از کاربرد غلظت های توصیه شده در مزارع نشان داد، حشره کش های دیازینون، فنیتریتیون و دلتامترین و قارچ کش مانکوزب در روش تماسی، روی لارو سنین مختلف و حشره کاملدر 24 ساعت اول، اثر کشندگی سریع و بالایی ) 100 % کشندگی( ایجاد کردند. درحالیکه علف کش توفودی فاقد اثر قابل ملاحظه ایی بود. همچنین، تخم و شفیره نیز به سموم حشره کش و مانکوزب حساسیت بالایی نشان دادند. در سیمت گوارشی حشره کش هایدیازینون، فنیتریتیون و دلتامترین 100 % کشندگی روی لارو و حشره کامل نشان دادند همچنین لاروها )به ویژه لارو سن 1 ) حساسیت زیادی ) 86 % کشندگی( به توفوردی در سمیت گوارشی نشان داد. نتایج، بیانگر اثرات زیان بار حشره کش های دیازینون، فنیتروتیون و دلتامترین روی لارو و حشرات کامل سوسک برگخوار پیچک صحرایی بوده است بنابراین این سموم باید به نحوی استفاده شود تا آسیبی به جمعیت این حشرات مفید وارد نگردد

آفت کش، سمیت تماسی، سوسک برگخوار پیچک صحرایی، قارچ کش