مهدی روشندل - دانشجوی کارشناسی ارشد کشاورزی اکولوژیک دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس
معصومه نعیمی - استادیار گروه تولیدات گیاهی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس
ابراهیم غلامعلی پورعلمداری - استادیار گروه تولیدات گیاهی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس
حمید جباری - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

به منظور ارزیابی اکوفیزیولوژیک تاثیر تنش کمآبی و محلولپاشی کیتوزان بر ویژگیهای کیفی گیاه دارویی سیاهدانه (.L sativa Nigella(آزمایشی در سال زراعی 94-95 در مزرعه تحقیقات دانشگاه گنبد کاووس و در قالب طرح پایه بلوکهای تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل آبیاری پس از 70 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) شاهد)، آبیاری پس از 90 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک کلاس A) تنش خفیف) و آبیاری پس از 110 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) تنش متوسط) و آبیاری پس از 130 میلیمتر تبخیراز تشتک تبخیر (تنش شدید)که از مرحله استقرار گیاه اعمال گردید. تیمار محلولپاشی کیتوزان در سه سطح صفر (محلولپاشی با آب به عنوان تیمار شاهد)، محلولپاشی به میزان 125 میلیگرم در لیتر (طی سه مرحله 8-6 برگی، 30 روز پس از کاشت و قبل از گلدهی) ومحلولپاشی به میزان 250 میلیگرم در لیتر (طی سه مرحله 8-6 برگی، 30 روز پس از کاشت و قبل از گلدهی) انجام شد. نتایج بدست آمده در این تحقیق نشان داد که تیمار آبیاری بر روی پرولین، کلرفیل a ،کلروفیلb ،کلروفیل کل در سطح یک درصد و تیمار کیتوزان و تیمار آبیاری در صفت عملکرد اسانس و عملکرد دانه در سطح پنج درصد معنیدار بود. نتایج نشان داد که با تاخیر در دور آبیاری و ایجاد تنش در گیاه دارویی سیاهدانه باعث کاهش میزان صفات مورد بررسی شد. همچنین با افزایش میزان مصرف کیتوزان باعث افزایش عملکرد اسانس و عملکرد دانه شد. در نتیجه با مصرف بیشتر کیتوزان و فاصله دور آبیاری کم باعث افزایش صفات کیفی مورد بررسی و عملکرد دانه گیاه دارویی سیاه دانه شد.

سیاه دانه، پرولین، کلروفیل، کیتوزان، عملکرد اسانس