نقش ابلیس درپیدایش شروراخلاقی ازدیدگاه ملاصدرا

پرداختن به مساله ابلیس ونافرمانی او از امر الهی مبنی برسجده دربرابر ادم (ع)درماجرای خلقت وسپس موضع گیری وی درمقابل پروردگار درجهت اغوا واضلال نوع بشر یکی از مسایلی بوده که همواره مطمح نظر اندیشمندان ودین پژوهان قرارگرفته است. ارتباط وثیق شیطان بامسایلی چون جبرواختیار وقضاوقدر وخیر وشرباعث گردیده تاهر یک از مکاتب فکری ادیان مختلف ومتال6هان دینی به تبیین نقش وجایگاه او درنظام هستی ودرارتباط باانسان پرداخته وحتی برخی ادیان همچون زرتشت بادادن نقش استقلالی به وی ،او رامنشاء وخالق شرور خوانده وقایل به ثنویت درعرصه تکوین گردیده اند. فیلسوفان مسلمان نیز با تاکید برامیزه های توحیدی دین اسلام ،ضمن بررسی مساله نافرمانی ابلیس ،او را به عنوان مخلوقی از مخلوقات خداوندپذیرفته وبانفی مشارکت اودرعرصه تکوین ، به تشریح نقش اودرارتباط باانسان ومسایل مرتبط باان پرداخته اند .دراین میانه ملاصدرا به عنوان خاتم حکیمان الهی بابررسی ماهیت ابلیس وماهیت وسوسه به تبیین نقش شیطان درایجادشر اخلاقی اهتمام نموده است. پژوهش حاضر ضمن تبیین منسجم ودقیق از عملکرد قوای باطنی نفس ومبادی فعل ارادی انسان به بررسی نقش شیطان درصدور شرور اخلاقی ازنفوس انسانی از دیدگاه ملاصدرا می پردازد.

Keywords:

ابلیس , شراخلاقی , وسوسه , قوای باطنی , ملاصدرا