مهتاب غلامی - کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه اصفهان

براساس منطق منحنی J ،هرگونه کاهش ارزش پول داخلی در قالب سازوکار بازار، ترازتجاری را با کسری مواجه ساخته و سپس آن را بهبود میبخشد بهگونهای که در بلندمدت، مازاد ترازتجاری ایجاد میشود. در این پژوهش، جهت اجتناب از مشکل تورش تجمعی، با استفاده از دادههای فصلی دوره زمانی 1390-1371 به بررسی وضعیت اثر منحنی J در سطح صنعت آهن و فولاد ایران و هر یک از شرکای عمده تجاری (کره جنوبی و ترکیه) به روش الگوی خودتوضیح با وقفههای گسترده پرداخته شد. بر-اساس مبانی نظری، ترازتجاری متاثر از متغیرهای درآمد واقعی کشور داخلی، درآمد واقعی شریک تجاری و نرخ واقعی ارز می-باشد. نتایج حاصل از برآورد الگوهای مورد مطالعه، حاکی از این است که درآمد واقعی ایران در سطح صنعت مزبور، تاثیر منفی بر ترازتجاری ایران با کرهجنوبی و ایران با ترکیه داشته است. همچنین درآمد واقعی کره جنوبی، اثر مثبت بر ترازتجاری ایران با کره جنوبی داشته و درآمد واقعی ترکیه اثر مثبت بر ترازتجاری ایران با ترکیه داشته است. بهعلاوه، شواهد حاکی از آن است که منحنی J ،بین ایران با ترکیه تایید میشود که نشان دهنده این مطلب است که سیاست کاهش ارزش پول داخلی، باعث بهبود تراز تجاری در سطح صنعت آهن و فولاد بین ایران با ترکیه شده، اما برای کشور کره جنوبی، منحنی J تایید نشده و نشان میدهد سیاست فوق اثر معکوس بر ترازتجاری صنعت اهن و فولاد ایران و کرهجنوبی گذاشته است.

نرخ واقعی ارز، منحنی J ، همجمعی، الگوی خودتوضیح با وقفههای گسترده، صنعت آهن و فولاد