سیده مریم عاملی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه مدیریت بازرگانی، رشت، ایران
رضا آقاجان نشتایی - عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه مدیریت بازرگانی، رشت، ایران

صنعت بانکداری در جهان در حال تغییر مداوم و پیوسته میباشد و با گسترش بانکداری الکترونیکی ثبت تراکنش راحتتر شده است و حجم دادهها بطور قابل ملاحظهای در حال رشد میباشد با تحلیل اطلاعات بانکهای اطلاعاتی بانکها میتوان در تشخیص بهتر مشتریان و تخصص بهینه منابع به مشتریان سودآور، بهرهوری بانکها را افزایش داد )تقوا و همکاران، 1388 (. جلب و جمعآوری انواع سپردهها و تخصیص آنها جهت تامین نیازهای مالی و فعالیتهای مختلف اقتصادی یکی از وظایف عمده نظام بانکی است. در حقیقت بانکها و موسسات مالی اعتباری، واسط بین سپردهگذاران و متقاضیان تسهیلات اعتباری هستند. میتوان گفتمهمترین عملیات بانکی بانکها و موسسات مالی و اعتباری، اعطای تسهیلات مالی به متقاضیان است. این فعالیتها از نظر اقتصادی حایز اهمیت است، چرا که رشد و توسعه اقتصادی بدون افزایش کمی عامل سرمایه به عنوان یکی از عوامل تولید، ممکن نیست. بانکها و موسسات مالی با عملیات اعتباری خود موجب تشکیل و افزایش سرمایه و در نتیجه باعث افزایش تولید و رونق اقتصادی میشوند. این موسسات برای انجام این فعالیت مهم ناچار به استقرار یک سیستم کارآمد هستند. عملیات اعطای تسهیلاتباید در بستری صورت گیرد که هم از کارآیی و سرعت لازم برخوردار باشد و هم احتمال عدم بازگشت اصل و سود تسهیلات اعطا ) شده به حداقل کاهش یابد. )تقوی تکیار، 1394 در حال حاضر به دلیل حجم بالای تسهیلات بانکی ریسک باز پرداخت آنها یک چالش بزرگ برای بانکها میباشد، در واقع ریسک درذات فعالیتهای بانکی نهفته است و عملا حذف ریسک از عملیات بانکداری غیرممکن به نظر میرسد از این رو تنها راه حل آن مدیریت آن میباشد. بانکها با انواع متنوعی از ریسکها روبرو هستند، که یکی از مهمترین آنها ریسک اعتباری است )یقینی،1389 (. مهمترین خطری که بانکها با آن مواجه هستند ریسک اعتباری است که شامل وامهایی است که در گذشته پرداخت شده است. بطور کلی ریسک اعتباری برای یک بانک، احتمال از دست دادن زمان یا بطور کلی تعهداتی که بدهکاران به دلیل ناتوانی درانجام تعهدات خود که در برابر بانک به عهده گرفتهاند، کوتاهی کنند. این تعهدات معمولا شامل بازپرداخت اصل و بهره بدهی به بانک در تاریخ تعیین شده میباشد (Yurdakul,2015) . ریسک اعتباری بحرانیترین و بزرگترین چالش میباشد که بانکها با آن مواجه میشوند. در واقع تخمین و برآورد ریسک یک عامل مهم و کمککننده به هر تصمیمگیری اعتباری میباشد و ناتوانی درتعیین دقیق ریسک به طور معکوس بر مدیریت اعتباری تاثیر میگذارد. افزون بر این ریسک بر تصمیمات سرمایهگذاری مصوب و غیر مصوب تاثیر میگذارد. وقتی مدیر اعتباری یک وام را تصویب میکند او به ریسک احتمالی دست میزند که مشتری ممکناست در بازپرداخت آن ناتوان باشد. برعکس وقتی یک وام رد میشود یک ریسک از دست دادن مشتری سودآور بالقوه برای رقبا و ریسک هزینه فرصت. از اینرو ارزیابی ریسک اعتباری قبل از اتخاذ تصمیم به دادن وام ضروری و مهم است. (Bekhet , Eletter,2014 )