حمید ماجدی - استاد گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
مرضیه نجاری - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

در سال های گذشته، مطالعه نابرابری میان نواحی مختلف جغرافیایی و ابعاد گوناگون آن در کانون توجه برنامه ریزان و سیاستگذاران قرار گرفته است. نابرابری و جنبه های مختلف آن، نشانه های مشخصی از توسعه نیافتگی به شمار می رود؛ در واقع، مناطقی به عنوان مناطق توسعه یافته شناخته می شوند که شاخص های اجتماعی و اقتصادی آنها در وضعیت دلخواهی باشد و در عین حال، توزیع امکانات و خدمات در آنها متعادل باشد. در حالی که، وضعیت نامناسب شاخص ها و توزیع نامتعادل امکانات از ویژگی های مناطق توسعه نیافته به شمار می رود.از این رو در پژوهش حاضر، شهرستان های استان مرکزی برحسب برخورداری از شاخص های توسعه مورد بررسی قرار گرفته شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. شیوه جمع آوری اطلاعات و داده ها از نوع اسنادی می باشد. در تحلیل داده ها از مدل های SAR برای بررسی چگونگی توزیع خدمات در سطح شهرستان های استان مرکزی بهره گرفته شد.نتایج نشان می دهدکه خدمات در استان مرکزی به صورت متوازن توزیع نشده و اختلاف زیادی بین شهرستان ها از نظر برخورداری خدمات وجوددارد. در این استان، شهرستان های اراک،ساوه و خمین، جزو شهرستان های برخوردارو توانسته اند جایگاه خود را در توسعه ناحیه ای حفظ کنند و شهرستان های کمیجان، آشتیان و خنداب محروم ترین شهرستان ها از نظرشاخص های موردبررسی محسوب می گردند. بنابراین، افزایش شاخص های خدمات در سطح استان و رساندن این خدمات به حد متعادل در شهرستان های محروم استان مرکزی ضروری به نظر می رسد.

تحلیل فضایی، توسعه ناحیه، استان مرکزی، خمین