مسعود ملاپور - کارشناس ارشد مهندسی عمران، حمل و نقل، مدرس دانشگاه
فرید انوری - دانشجوی کارشناسی ارشد حمل و نقل، باشگاه پژوهشگران جوان

حوادث ناشی از تصادفات وسایل نقلیه موتوری در جاده های کشور امروزه بعنوان یکی از مهمترین علل مرگ و میر و صدمات جدی به شمار می آید. افزایش تصادفات، لزوم برنامه ریزی و ایجاد یک سیستم حمل و نقل مناسب را ضروری و اجتناب ناپذیر می کند. در سالهای اخیر یکی از راهکارهای مهم که در زمینه مشکلات حمل و نقل جاده ای مطرح می گردد، سیستم حمل و نقل هوشمند (ITS) می باشد که مفهومی نو در عرصه مهندسی ترافیک است و نقش بسیار مهمی در امنیت و پویایی حمل و نقل به عهده دارد . این فن آوری ، عملکرد حمل و نقل سنتی را با استفاده از تبادل الکترونیکی داده و اطلاعات توسعه میدهد و با توجه به فضا و ظرفیت حمل و نقل وسایل نقلیه، افزایش جمعیت و نیز افزایش میزان سفر،. با این شیوه ظرفیت حمل و نقل جاده ای نیز افزایش می یابد بدون آنکه لزوما به افزایش فیزیکی تعداد خطوط جاده ها نیازی باشد. ترکیبی از مشارکت انسان، سازمانهای مسیول، سخت افزار و نرم افزارمی باشد. ایمنی راهها نیازمند تلاش های هماهنگ بخش های مختلف است. تقویت و بازسازی بخش حمل و نقل با استفاده از روش های نو و هوشمند و نیز با توجه به جایگاه و اهمیت ویژه کشور به دلیل واقع شدن در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس و واقع شدن در مسیرهای مهم حمل و نقل بین المللی و وسعت و موقعیت جغرافیایی آن، ضرورت استفاده از این سیستم آشکار می شود. مع الوصف در مقاله حاضر تحلیل سرمایه گذاری در سیستم های حمل و نقل هوشمند در چند سال اخیر در بخش حمل و نقل جاده ای نشان می دهد که ضمن کاهش هزینه های نیروی انسانی در جمع آوری و پردازش اطلاعات، باعث کاهش خسارات وارده به زیرساختهای حمل و نقل جاده ای بازگشت سرمایه مناسبی نیز دربرداشته باشد.

سیستم حمل و نقل هوشمند جاده ای (ITS)، شبکه ترافیک جاده ای، مدیریت جاده ای