بررسی چگونگی عملکرد سازه خرپای شیروانی چوبی در دوره پهلوی (نمونه موردی باغ نظری همدان)

درک ورفتار سازه ها اولین گام برای شناخت دقیق طراحی صحیح واجرای مطمین وایمن ساختمان بشمار می رود.در کلیه مراحل واجرای ساختمان از اولین مراحل طراحی معماری تا محاسبه وطراحی سازه واجرای نهایی ساختمان وخصوصادر مرحله انتخاب سیستم ساختمانی مناسب برای یک طرح،شناخت رفتارسازه بعنوان یکی ازمهمترین عوامل در انتخاب صحیح محاسبه دقیق وطراحی درست واجرای مطمین وایمن ساختمان موردنیازمبرم معماران ومهندسین ساختمان می باشد (گلابچی،1383،مقدمه الف).بشر با دیدن پرواز پرندگانی که مسیرهای طولانی را می پرند به قدرت بال های آن ها پی برد و با دقت در استخوان بندی آن ها در یافت اسکلت بندی بال های پرندگان از استخوان های تو خالی شبیه مثلث، تشکیل شده است که در عین ظرافت و سبک بودن ازقدرت زیادی برخوردارند. سازه هایی را که با الهام از این سیستم ساخته می شوند خرپا گفته می شود. (پاکخووهمکاران،1394،ص86)همان طور که گفته شد خرپامجموعه ای مثلثی شکل است که بارها را بوسیله ترکیبی از اعضا با اتصال مفصلی به تکیه گاه منتقل میکند .در اعضای خرپا فقط کشش ونه برش وخمش ایجاد میشود وتمامی نیروهای رانشی را بصورت داخلی دران خنثی میگردد.(گلابچی،1383،ص41)در این مقاله ضمن بررسی انواع خرپا ودوره بوجود امدن ان در دنیاوایران وهمچنین استفاده از ان به عنوان نگهدارنده سقف شیروانی چوبی وعامل استفاده چوب در خرپا پرداخته وسپس با واکاوی در معماری نیم قرن گذشته وبرداشت چند نمونه علت استفاده از این گونه پوشش بام را مورد بررسی قرار می دهیم.

Keywords:

خرپا , چوب , خرپای چوبی , سقف شیروانی