اکبر خلج - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس
فاطمه کیانی - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی
مصطفی نوروزی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس

ساماندهی و احیاء بافت های تاریخی- تجاری می تواند در نتیجه ارزش ها و مشکلات آن تبیین شود. عدم توجه به این ارزش ها و رفع مشکلات، می تواند بتدریج موجب خالی شدن بافت از جمعیت و گسترش افقی شهر شود. در این حالت شهرها از مقیاس واقعی خارج شده و مدیریت شهری در آنها بسیار مشکل خواهد بود، بنابراین می توان بازیافت زمین شهری را برای بهره وری بهینه زمین به عنوان ساماندهی فضایی با حفظ بناهای با ارزش و نوسازی بناهای فرسوده در پیش گرفت و موجبات توسعه درون شهری را فراهم نمود. علی رغم اینکه بازیافت زمین در قالب طرح های جامع و تفصیلی در مناطق قدیمی و فرسوده اجرا شده است، اما موفقیت چندانی حاصل نشده و ساکنین بافت قدیم شهر شیراز خواستار توجهات بیشتر مسیولین بوده اند. روش مطالعه در این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از بررسی های اسنادی - کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. با توجه به موضوع پژوهش، ساکنین بافت قدیم به عنوان جامعه آماری مورد مطالعه انتخاب شده اند. شاخص های پژوهش با استفاده از تکنیک های آماری در محیط نرم افزار SPSS آزمون شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که ساماندهی فضایی و مدیریت بازیافت زمین مطابق با شاخص های تحقیق (اعتمادسازی، روحیه مشارکت، ارتقاء سطح فرهنگ، شفاف سازی، رضایت مندی، حس تعلق مکانی و اعتماد به نفس) در بافت تاریخی- تجاری شهر شیراز موفق عمل نکرده است و میانگین تجربی گویه های پژوهش پایین تر از میانگین نظری است. بنابراین هماهنگی نهادهای رسمی و مردم بیش از پیش احساس می شود.

مشارکت شهروندان، بازیافت زمین، ساماندهی بافت قدیمی، محدوده تاریخی- تجاری، شهر شیراز