رقیه هادی سرایی - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

روزبهان بقلی (522-606 ق) معروف به شیخ شطاح یا شطاح فارسی یکی از عرفای بزرگ قرن ششم هجری است که شرح زندگی و احوال وی دلیل بر گرایش وی به عرفان و تصوف ایرانی و اسلامی است. وی پس از تحمل ریاضتها و آوارگی ها مقاماتی عالی در عرفان کسب می کند و در نهایت به مکتب جمال یا زیبایی پرستی که اندیشه آنها مبتنی بر عرفان اسلامی ایرانی است می پیوندد و در زمره عارفان صاحب اندیشه در این مکتب قرار می گیرد. وی در جمالی پرستی میانهرو بوده اما اندیشه ای مختص به خود داشته است و این اندیشه را در آثار خود به وضوح بیان می دارد و اثر مهمی چون عبهرالعاشقین را بر اساس اصالت عشق و جمال می آفریند و عشق مجازی را پلی برای رسیدن به عشق حقیقی می داند. روزبهان آثار خود را بر پایه سه عنصر مهم عشق، شطح و مکاشفه بنا کرده است که عنصر عشق را در عبهرالعاشقین، شطح را در اثر مهم دیگر وی یعنی شرح شطحیات و مکاشفه را در کتاب کشف الاسرار در حد اعلای خود به کار گرفته است.

مکتب جمال، زیبایی شناسی، عشق، روزبهان بقلی