فرزاد روانبد - مربی آموزشیار مرکز مطالعات و همایش های علمی کازرون و مدرس دانشگاه

خلیج فارس به واسطه دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز و موقعیت ژیوپلتیکی بسیار مهم و نیز وجود بنیادگرایی اسلامی از اهمیت زیادی برخودار است. این منطقه مهم تامین کننده اصلی نیاز انرژی جهان می باشد. لذا بعد امنیت در آن بیش از پیش اهمیت دارد. در عین حال وجود بازیگران بزرگی همچون ایالات متحده آمریکا به عنوان تنها ابرقدرت جهان و درهم پیچیدگی منافع این کشور با تحولات منطقه مذکور، وقایع آن را بسیار پیچیده کرده است. جمهوری اسلامی ایران نیز به دلیل دارا بودن شرایط استراتژیک خاص و منازعه بیش از سه دهه با ابرقدرت آمریکا، اختلافات تاریخی و هویتی با کشورهای منطقه، دسترسی به منابع عظیم نفتی و نیز تسلط بر تنگه استراتژیک هرمز جایگاه بسیار مهمی را در منطقه در اختیار دارد. مسیله مهم در اینجا این است که بهترین گزینه امنیتی برای ایران در این منطقه چیست استدلال نویسنده آن است که جمهوری اسلامی دارای انتخابهای چندگانه ای است: گزینه اول اینکه ایران با تاکید بر مشترکات خود و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به همگرایی با آنها بپردازد. گزینه دوم اینکه ایران رویکرد یک سویه ای را در پیش گرفته و از طریق توانمندی های طبیعی و نظامی خود به سمت هژمونی منطقه ای پیش برود. اما در نهایت یافته های تحقیق نشان دادکه استراتژی امنیتی بهینه برای ایران، گزینه سوم یعنی ایتلاف با قدرتهای بزرگ و به طور مشخص آمریکا است چرا که ایران با انتخاب گزینه اول و دوم ( همگرایی و هژمونی ) به جهت درگیرشدن با منافع آمریکا و تعارض با کشورهای منطقه که عملا ناکارایی این گزینه ها را نشان می دهد بهتر است برای تامین امنیت خلیج فارس به سمت گزینه سوم یعنی ایتلاف با آمریکا حرکت کند. این تحقیق تلاش دارد تا چگونگی و نیز منافع و مضار هر کدام از گزینه های بالا را به بوته آزمایش و نقد و بررسی بگذارد.

خلیج فارس، امنیت، همگرایی، ایران، آمریکا