حامد زینالی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
کیوان حیدرنژاد - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران
محمد بابازاده - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد ایلخچی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلخچی، ایران

در فقه امامیه دربارهی مالیت داشتن منافع و ضرر محسوب شدن عدمالنفع، اختلاف نظر وجود دارد و شاید به تبع همین اختلاف، در روش قانونگذاری ایران گاه تعارضهایی مشاهده میشود که ایجاب مینماید درباره آن بحث تحلیلی به عمل آید. برای نمونه میتوان به دو اصطلاح حقوقی منافع ممکنالحصول و عدمالنفع اشاره کرد.قانونگذار برای اصطلاح عدمالنفع در قانون آیین دادرسی مدنی تعریفی نیاورده و همین موضوع سبب شده است که بین حقوقدانان و قضات اختلاف شدیدی بروز نماید و در زمینه مصادیق عدمالنفع اختلاف نظر وجود داشته باشد و بدین سبباین مساله در عمل منجر به صدور آزای متناقض شده است. اصطلاح عدمالنفع در حقوق اسلام و فقه امامیه به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته و نظرات مختلفی نیز ابراز شده است. در این تحقیق ابتدا سعی شده است ماهیت عدمالنفع را از این جهت که ضرر محسوب میشود یا خیر بررسی کرده و متعاقبا نظرات فقهی و حقوقی را با هم مقایسه نموده و فرق آن باتفویت منفعت و منافع ممکنالحصول و منافع قطعیالحصول را به تفصیل مورد بررسی قرار میدهیم.

عدمالنفع، ضرر، تفویت منفعت، منافع ممکنالحصول، منافع قطعیالحصول