حسین علی احمدی - عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران
سیدسروش نواده مشکوه - کارشناس ارشد حقوق خصوصی و وکیل دادگستری ایران

خانواده رکن اصلی در مدیریت جامعه در اسلام و ایران است. مدیریت خانواده به شکل های مختلف در جهان صورت میپذیرد. در ایران شوهر رییس خانواده است و در روابط زوجین زن تابع شوهر است. قواعد و فرمولهای کلی حقوقی هر کشور از مستندات قانونی و شرعی برخوردار است . قاعده فقهی قوامیت رجال بر زنان نیز بر اساس آیه 43 سوره مبارکه نساء می باشدو برای قانونی و مشروعیت حقوقی یک قاعده تصویب فرمول و قاعده در متن حقوق کشور کافی است. مدیریت و حقوق اسلامی دارای مستندات مصوب در قوانین و مستندات شرعی است، که از سوی شارع برای اداره اجتماع وضع شده اند. اینپژوهش سعی در تحلیل محتوا و مضمون آیه الرجال قوامون علی النساء دارد. مبانی نظریه اول و دوم مندرج در متون دینی را تحلیل می نماید و به این نتیجه می رسد که هر گاه مناط و علت حکم قوامیت موجود باشد و مرد نسبت به همسر خوددارای فضیلت در علم ، تقوا ، توان و .... باشد و نفقه و سایر وظایف ویژه خود را انجام دهد از حق قوامیت زن بر مرد و ریاست خانواده و ... برخوردار است . سپس مقاله به بررسی چند ایراد ناشی از پذیرش اصل تساوی زن و مرد ، بر قاعده قوامیت میپردازد و با تحلیل محتوای متون دینی تلاش در اعتبار و تحلیل مضمون و دفاع از قاعده قوامیت رجال بر نساء دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد: قاعده قوامیت مردان بر زنان از دو فلسفه حقوقی پیروی می نماید: نخست تفاوت های زن و مرد در خلقت. دوم ، وظایف حقوقی فوق العاده مردان بر زنان در اسلام. تحلیل حقوقی نیز ریاست مرد بر خانواده را تحلیل شرطضمن عقد ازدواج گرفته است. پژوهش برای حل تعارض نظریات، از روش تقدم وحی الهی بر تجربیات بشری استفاده نموده و از باب تقدم قطع نقلی بر ظن، تحلیل تقدم ریاست مرد بر زن در سازمان خانواده را تحلیل نموده است. اصل اولیه را بر اصل عدم ولایت انسان بر انسان گذاشته است و قاعده قوامیت مرد را تفسیر مضیق نموده و از باب دستور شرع پذیرفته است و مبنای ، ریاست مرد بر زن از باب پرداخت نفقه زوجه و فضایل نوعی تحلیل شده است.

مدیریت ، حقوق، سازمان، اقامتگاه ، تابعیت ، خانواده ، نفقه ، زن و مرد ، زوجین، اسلام