پایداری زیست محیطی در معماری سنتی ایران

کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی وآلودگی محیط زیست در معماری، مبحثی به نام معماری پایدار را به وجود آورده است. در این نوع معماری، ساختمان نه تنها با شرایط اقلیمی منطقه خود را تطبیق می دهد، بلکه ارتباط متقابلی با آن برقرار می کند. معماری پایدار با تکیه همه جانبه به مسایل زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی تلاشی در جهت بهره گیری مناسب از پتانسیل های زمینه و بستر طراحی است، به نحوی که در چرخه طبیعی آن ها اختلالی به وجود نیاورد و در حفظ منابع محیطی برای نسل های آینده نهایت دقت را به کارگیرد. در این میان رویکرد پایداری زیست محیطی، تکیه بر اصولی است که مانع از آسیب رسانی به طبیعت شده و با حفظ محیط زیست همراه است. بر این اساس مقاله حاضر در پی آن است که به بررسی تاثیر مولفه های پایداری با تاکید بر پایداری زیست محیطی در خلق معماری سنتی بپردازد. روش تحقیق از نوع تحلیلی-توصیفی می باشد و برای گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی بهره گرفته شده است. از نتایج چنین بر می آید معماری سنتی طوری شکل گرفته است که بسیاری از مفاهیم معماری پایدار را در جای جای آن می توان مشاهده کرد. معمار سنتی با هوشمندی، استراتژی ها و راهکارهای متنوعی به منظور توجه به محیط زیست و حفظ منابع طبیعی در معماری به کار برده است. از جمله این راهکارها می-توان به؛ استفاده مناسب از انرژی، استفاده از منابع اولیه کمتر، استفاده از منابع تجدیدپذیر، هماهنگی اقلیمی با محیط طبیعی، استفاده از عناصر اقلیمی مناسب، هماهنگی با بستر طبیعی، طراحی برای بازگشت به چرخه زندگی، جلوگیری از آلودگی های صوتی و آلودگی هوا، استفاده از مصالح سازگار با اقلیم، ماندگاری ساختمان ها، بکارگیری پتانسیل های طبیعت و غیره اشاره کرد. بی تردید شناخت راهکارهای فوق، می تواند راهگشای رسیدن به الگوهای مناسبی در فضاهای معماری امروزی باشد.

Keywords:

پایداری , معماری پایدار , پایداری زیست محیطی , معماری سنتی