مهران اردستانی - دانش آموخته دانشگاه الکترونیکی واحد تهران
حسین آنگورج تقوی - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی چالوس

تمکین یا رابطه زناشویی یکی از وظایفی است که زوجه در مقابل زوج دارد که در قانون و فقه اسلامی با توجه به شرایطیتعیین شده است از جمله این که زوجه در دوران عذر شرعی و نفاس و ... نباشد. پرداخت نفقه بنا به قول اکثر فقهایمشهور و حقوقدانان منوط به تمکین می باشد به این معنی که تا زوجه رابطه تمکین ننماید به او نفقه تعلق نمی گیرد.در مورد مهریه زوجه از حق حبس برخوردار است و تا مهر به او تسلیم نشده باشد می تواند از تمکین خودداری نماید ولیاین عدم تمکین مسقط نفقه نخواهد بود البته با شرایطی مثل این که مهریه حال بوده باشد و حتی یک بار هم تمکینننموده باشد، بنابراین اگر یک بار تمکین نمود دیگر نمی تواند از حق حبس استفاده نماید.طبق ماده 1108 قانون مدنی ، چنانچه زوجه بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت (تمکین)، امتناع کند مستحقنفقه نخواهد بود. با وجود این در برخی موارد زوجه می تواند از تمکین در برابر زوج امتناع کند و این امتناع ، موجه بودهو او را ناشزه نخواهد کرد. بسیاری از ین موارد مبتنی بر قاعده لاضرر است. یعنی زوجه برای دفع ضرر از خود می تواند ازتمکین در مقابل زوج خودداری کند. نگارنده در این پایان نامه تطبیقی میان تمکین در نظام حقوقی ایران و مصر بهعمل آورده است و موارد موجه بودن عدم تمکین و تمکین زوجه در حقوق ایران و نیز حقوق مصر را مورد بررسی قرارداده است. و نتایج حاصله حاکی از آن است که در نظام حقوقی ایران و مصر موارد مشابهت فراوانی در مورد تمکین زوجهنسبت به زوج وجود دارد و عدم پرداخت نفقه و مهریه از سوی شوهر به همسرش می تواند عدم تمکین را به دنبال آورد.

نفقه، مهریه، تمکین، نشوز، حقوق خانواده مصر