علی محمدخورشید دوست - استاد گروه آب وهواشناسی دانشگاه تبریز ،دانشکده جغرافیا وبرنامه ریزی
خلیل ولی زاده کامران - استادیار گروه سنجش از دور دانشگاه تبریز، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی
علی قاسمی بگتاش - دانشجوی دکتری آب وهواشناسی دانشگاه تبریز، دانشکده جغرافیا وبرنامه ریزی

مسیله آلودگی، از مسایل مهم در بررسی های آب وهوایی است که تاثیر زیادی در سلامت موجودات زنده یک منطقه دارد ویکی از مهم ترین موضوعاتی است که امروزه درآب وهوای شهری مطرح می باشد. در این پژوهش آلودگی هوای کلان شهر تبریز در دوره 9 ساله (1384-93) مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفته است. تداوم رخداد آلودگی های خطرناک را برای ایستگاه باغ شمال بر اساس شاخص pm10 در تبریز نشان دهنده ی این است که تداوم دوروزه روزهای آلودگی خطرناک بر اساس شاخص pm10 در ایستگاه باغ شمال 178 روز و با احتمال رخداد 17554/ می باشد. هرچه به سمت تداوم های بالاتر می رویم از فراوانی آنها کاسته شده است و به تبع آن احتمال رخداد چنین تداوم های هم کمتر می باشد. تداوم شش روزه روزهای آلودگی خیلی خطرناک بر اساس شاخص pm10 در ایستگاه باغ شمال تبریز به 93 روز و احتمال رخداد 09172/ رسیده است این در حالی می باشد که برای تداوم هشت روزه این مقدار به 21 روز و احتمال رخداد 07002/ رسیده است .به دلیل آرام بودن جو در ماه های تابستان در ایران و سیطره پرفشار پویشی جنب حاره از نظر ماهانه ماه اوت در تمامی سال ها دارای بیشینه فراوانی می باشد در حالی که در فصل زمستان آلودگی ها به دلیل ریزش های جو به حداقل خود می رسد. حداکثر فراوانی آلودگی های خطرناک pm10 با 44 روز در ماه اوت در سال 2007 رخ داده است.بعد از ماه اوت ماه ژوین دارای بیشترین رخداد روزهای خطرناک در ایستگاه باغ شمال تبریز می باشد. فراوانی آلاینده ها برای ماه های ژانویه تا مارس تقریبا ناچیز است این در حالی می باشد که هرچه به سمت فصل بهار و تابستان حرکت کنیم آلودگی های خیلی خطرناک بر اساس شاخص pm10 افزایش قابل محسوسی به خود می گیرد این در حال می باشد که اواخر تابستان و اوایل پاییز به دلیل ورود بادهای غربی فراوانی آلودگی های خطرناک بر اساس شاخص pm10 نسبت به فصل تابستان کاهش قابل توجهی دارند. در ماه آوریل فراوانی رخداد آلودگی های خطرناک به کمتر از 20 روز رسیده است .در ماه دسامبر در فصل پاییز روزهای خطرناک یک شیب افزایشی قابل محسوسی را تجربه کرده است که این وضعیت را شاید بتوان به رخداد وارونگی های دمایی نسبت داد.

آلودگی جو، کلان شهر تبریز، باغشمال،آب وهوا