زینب آقایی - گروه علوم تربیتی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران
علی اصغر بیانی - گروه علوم تربیتی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران

هدف اصلی این پژوهش، تحلیل محتوای کتابهای درسی دوره متوسطه اول به لحاظ توجه به مولفههای تفکر انتقادی بود. روش تحلیل محتوا، آنتروپی شانون و واحد تحلیل متون، پرسش ها، تمرینها و تصاویر در کتابهای سه پایه مقطع متوسطه اول بود. در این پژوهش کتابهای فارسی، تعلیمات اجتماعی و علوم تجربی دوره متوسطه اول در سال تحصیلی 95-94 9جلد کتاب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل دادهها نشان میدهد که میزان توجه به مولفههای تفکر انتقادی در کتابهای فارسی، تعلیمات اجتماعی و علوم تجربی، بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مولفه ارزشیابی با 0.023 درصد و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مولفه استدلال استقرایی با 0.175درصدبود. در میزان توجه به مولفههای تفکر انتقادی در سه پایه مقطع متوسطه اول بیشترین توجه در پایه دوم متوسطه با 105 فراوانی و کمترین توجه در پایه اول با 63 فراوانی بود. بنابراین هر یک از مولفههای مذکور به صورت متوازن مورد توجه قرار نگرفته و کتابهای درسی به یک نسبت، مولفههای تفکر انتقادی را پوشش نداده اند.

تحلیل محتوای کتابهای درسی، دوره متوسطه اول، مولفههای تفکر انتقادی