بررسی نقش جامعه مدنی در تحقق دولت مشروطه در آرا واندیشه های سیاسی آیت االله نایینی

پژوهش حاضر بر اساس مدل توصیفی – تحلیلی در چهارچوب مطالعه تطبیقی در پی بررسی آراء واندیشه های علامه نایینی در باره جامعه مدنی درحکومت اسلامی وشرایط تحقق جامعه مدنی در اندیشه های این اندیشمند سیاسی عصر مشروطه می باشد .سوال اصلی این پژوهش عبارت است از : جایگاه جامعه مدنی در اندیشه های سیاسی علامه نایینی دارای چه ویژگی هایی می باشد و مهمترین وجوه ارتباط بین جامعه مدنی وجکومت اسلامی شامل چه مسایلی می باشد وفرضیه اصلی پژوهش بدین قرار می باشد که : اندیشه های سیاسی این متفکر عصر مشروطه متاثر از منابع دینی است وهمچنین هدف وی از تحقق جامعه مدنی در جهت مبارزه با استبداد – با توجه به مقتضیات سیاسی واجتماعی دوره خویش –در حکومت اسلامی و مهار استبداد در پی ارایه الگو وراهکارهایی بود .علامه نایینی با توجه به استبداد افسار گیسخته قاجار به ابزارهای مدرن تحدید قدرت که به نوعی ابزارهای تحقق جامعه مدنی در جامعه می باشد روی آوردووضع قانون ،مجلس نمایندگان مردم ، تفکیک ونظارت قوا برهمدیگر را به عنوان ابزار های مهار استبداد در نظر دارد ودر پی توجیه ومشروعیت بخشی به این ابزار هاست بنابراین در مقام دفاع از سلطنت مشروطه به عنوان تنها نظام قدر مقدرودر زمینه تحقق جامعه مدنی نمایان می شود .ونظریه دولت مشروطه وی در چارچوب جامعه مدنی قابل تحقق می باشد

Keywords:

علامه نایینی , جامعه مدنی , استبداد سیاسی , حکومت اسلامی , تشکل های مدنی , دولت مشروطه