تعیین میانه غلظت کشنده متیل ترشیری- بوتیل اتر MTBE در قزل آلای رنگین کمان و ارزیابی هیستوپاتولوژیکال آبشش و کلیه آنها

مقدمه: متیل ترشیری- بوتیل اتر (MTBE (یک ترکیب آلی نیمه فرار است که به عنوان یک ترکیب افزودنی به بنزین جهت بهبود فرایند اکسیداسیون کاربرد گستردهای دارد. نشت این ماده به آبهای زیرزمینی از طریق رواناب شهری مهمترین منبع آلودگی به این ترکیب فرار در محیط زیست بوده و از آنجایی که یکی از منابع تامین آب برای تکثیر و پرورش قزلآلا آبهای زیرزمینی میباشد، احتمال اینکه این ماهیان پرورشی در مواجهه با این ترکیب و مسمومیت قرار گیرند، وجود دارد. بنابراین، تحقیق پیش رو با هدف تاثیر MTBE بر بافتهای آبشش کلیه بچهماهیان قزلآلای رنگین کمان و تعیین میانه غلظت کشنده (LC50 (این ترکیب برای آنها صورت گرفته است. روش کار: بدین منظور، آزمایش LC50 96 ساعته MTBE) تهیه شده از شرکت شیمی بافت) روی 100 قطعه بچه ماهی، بر اساس راهنمای OECD) 1992 (در گروه بهداشت و بیماریهای آبزیان دانشگاه تهران انجام گرفت. در پایان دوره آزمایشی و ثبت مرگ و میر، از بافتهای آبشش و کلیه ماهیان باقیمانده (زنده) در هر تیمار، با رعایت اخلاق زیستی نمونه برداشته شد. نمونهها به سرعت در فیکساتیو فرمالین بافر 10 درصد قرار گرفته و سپس مراحل آبگیری، شفافسازی، آغشتگی به پارافین، قالبگیری و برش بافتی، تهیه اسلاید و رنگ آمیزی هماتوکسیلین ایوزین به روشهای استاندارد در آزمایشگاه پاتوبیولوژی دانشگاه شیراز انجام شدند. آنالیز آماری دادههای مرگ و میر به وسیله رگرسیون پروبیت در محیط 0.20 SPSS صورت گرفت. بحث و نتیجهگیری: نتایج آزمایش سمیت حاد نشان داد که h 96-LC50 ترکیب MTBE برای ماهیان قزلآلای رنگینکمان برابر 5/796 میلیگرم بر لیتر تعیین گردید. به علاوه تصاویر بافت شناسی حاکی از این بود که ماهیان تحت مواجهه با غلظتهای مختلف این ماده شیمیایی صنعتی دچار ضایعات پاتولوژیک نظیر هایپرپلازی و فیوژن شدید لاملاهای ثانویه در آبشش و افزایش نسبت هماتوپویتیک به توبولهای کلیه، نکروز شدن مزوتلیال مجاری ادراری و توسعه مراکز ملانوماکروفاژی در کلیه میانیشدند.

Keywords:

متیل ترشیری- بوتیل اتر (MTBE , (میانه غلظت کشنده (LC50 , (هیستوپاتولوژی , قزلآلای رنگین کمان