اسماعیل نصیری هندخاله - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور
حمید کارآموزیان - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور

شاید تا یک دهه قبل پدیده ریزگرد ها و تبعات ناشی از آن گریبانگیر استان های غربی و جنوب غرب کشور ما بود و هم وطنان ما فقط در خوزستان و ایلام با شنیدن خبر تعطیلی مدارس و عدم حضور در فضای آزاد سطح شهر و یا ملغی شدن پرواز هواپیما ها، حضور بلای طبیعی گرد و غبار و ریزگرد ها را تجربه می کردند. اما به بهانه توسعه و پیشرفت و بهره برداری منفعت طلبانه امروزی ما و کشور های همسایه از اقلیم و منابع طبیعی، هم اکنون مساحت 14648 میلیون کیلومتر مربع کشور را درگیر با چالش های جدید زیست محیطی نموده است. علی رغم اثبات این موضوع که 99 %ورودی ریزگرد ها به استان های غربی و جنوب غربی با منشاء خارجی و از کشور عراق بوده، وقوع پدیده ریزگرد در شهر های مشهد، بندرعباس و کرمان، با توجه به داشتن فاصله از مرکز کانون گرد و غبار عراق، ما را ملزم به بازنگری مطالعات و تمرکز به منشاء های تولید ریزگرد ها در داخل کشور می نماید. امروزه بررسی و تحلیل مراکز و کانون های داخلی و خارجی تولید ریزگرد و شناخت دقیق آن و ارایه راهکار های مبتنی بر علم و تجربه در قالب یک نهضت ملی و منطقه ای اجتناب ناپذیر است. می توان گفت شناخت مواد و اجزاء تشکیل دهنده ذرات گرد و غبار و مطالعه تاثیراتی که بر حیات و سلامتی انسان ها دارد، به ما کمک می کند تا در مقابل موج عظیم گرد و غبار و ریزگرد موجود در هوا اقدامات خردمندانه و پیشگیرانه ای انجام دهیم

ریزگردها، بلای طبیعی فراگیر، مالچ، توفانهای گرد و غبار، مدیریت ریزگرد