محمد خادمی کله لو - پژوهشگر پژوهشکده مطالعات فناوری، دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه شهید بهشتی

تعاملات میان نظام آموزش عالی و بازار کار به واسطه نقشی که این دو مهم در توسعه همه جانبه جوامع ایفا می کنند، همواره مسیله پژوهش های متعددی بوده است؛ اما با این وجود، در ادبیات آموزش عالی واقتصاد بازار کار ایران، ارتباط میان این دو قوای محرک توسعه چندان مورد توجه نبوده است. نرخ بالای بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی در بازار کار و همچنین ضعف بازار کار درجذب نیروی انسانی تحصیل کرده از جمله نشانه های این ضعف ارتباطی است. ضعف ملموسی که به نظر می بایست بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. از همین رو در پژوهش حاضر سعی شد با مطالعه تجارب نظام های آموزش عالی توسعه یافته، سازوکارهای ارتباطی میان مراکز آموزش عالی و بازار کار احصا گردد و سپس الگویی مفهومی ارتباط میان آموزش عالی و بازار کار ارایه شود.لذا در راستای تحقق هدف مورد نظر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شد. نظام های آموزش عالی اروپایی جامعه پژوهش را تشکیل داده اند. با توجه به هدف پژوهش نمونه گیری به صورت هدفمند صورت گرفت و به همین منظور 8 نظام برتر اروپایی که در زمره 18 نظام برتر جهانی نیز قرار داشتند به عنوان نمونه انتخاب و به شیوه کتابخانه ای وتحلیل اسنادی مورد مطالعه قرار گرفتند. در ادامه و پس از تلخیص، طبقه بندی و تحلیل داده های گردآوری شده، در مجموع 18 سازوکار ارتباطی میان نظام آموزش عالی و بازار کارشناسی شد. همچنین تحلیل داده نشان داد که سازوکارهای همچون اعتبار سنجی دانشگاه و برنامه های درسی، مشارکت کارفرما در تدوین برنامه درسی، آموزش های مهارتی و مبتنی بر صلاحیت های حرفه ای، آموزش مبتنی بر کار، رصد دانش آموختگان دانشگاه ها در بازار کار و ارایه خدمات پژوهشی به صنعت و بازار کار از جمله پرکاربست ترین سازوکارهای ارتباطی میان آموزش عالی و بازار کار در کشورهای مورد مطالعه به شمار می آیند. علاوه بر این یافته ها گویای آن است که علاوه بر سازوکارهای ارتباطی، روندهای ملی و بین المللی حاکم بر آموزش عالی و بازار کار نیز ارتباط میان این دونظام متاثر می سازند.

آموزش عالی، بازار کار، اشتغال دانش آموختگان، دانشگاه