محبوبه حسنی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، گروه حقوق، زاهدان، ایران
محمد برزگرخسروی - استادیار حقوق عمومی، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)

این مطالعه به بررسی آثار و تبعات ازدواج غیرثبتی می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از رویکرد اسنادی استفاده شده است. برای بحث می توان بیان داشت که ازدواج غیرثبتی یکی از تبعات غیرقانونی مربوط به عدم فسخ نکاح می باشد که در قانون حمایت از خانواده در سال 1391 به تصویب رسیده است. این نوع ازدواج بیشتر در مناطق حاشیه نشینی ایران و در مناطق شرقی همجوار با افغانستان دیده می شود. ازدواج های غیرثبتی در بین زنان ایرانی فقیر و مردان افغان مهاجر به ایران بیشتر صورت می گیرد و اثر مهاجرت و فقر به صورت ترکیبی سبب ایجاد ازدواج ها به صورت عرفی و بدون ثبت محضری شده است. مهمترین آثار این ازدواج های ایجاد حق خون برای فرزندان و اخذ تابعیت کشور ایران می باشد که سبب می شود کودکانی بدون تابعیت مضاعف و حتی واحد شده است. اینموضوع احیای حقوق زنان در جامعه ای که تحت قیومیت حاکم اسلامی است را با مشکل مواجه می کند و اختلالی در نظام حاکم بر تابعیت فرزندان ایرانی بدون شناسنامه ایجاد می کند.