محمد رمضان پور - استادیار تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه پیام نور واحد مشهد مقدس
حسین پورابراهیم - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ تشیع، دانشگاه پیام نور واحد مشهد مقدس

اندیشهی تحقق مدینه فاضله که شهروندان، بر اساس آن، می توانند فضیلت محور و ارزش مدار زندگی کنند و به بسط و توسعه ی معنویت، صلح و صفا و پاکی برای رشد و تعالی انسانیت دست یابند، از دیرباز در ذهن همه متفکران و مصلحان و فیلسوفان همچون افلاطون، فارابی، خواجه نصیر، شیخ اشراق و ...، مطرح بوده و هر کدام، به فراخور افق فکری خویش، طرحی درانداخته و الگویی را پیشنهاد کردهاند. در واقع، به دنبال فهم این هستند که بدانند راه صلاح و بالندگی انسان در کجاست؛ و اینکه چگونه انسان می تواند مدینه ای بسازد که در آن، قابلیت ها و استعدادهای خویش را به فعلیت رسانده و زندگی او به دور از هرگونه جدال و بی عدالتی و مملو از خوبی و صلح و پاکی باشد. برای دستیابی به این مهم، می توان از نظرات اهل بیت (علیهم السلام) و حضرت مهدی (عج) پیرامون مدینه فاضله بهره جست. در معارف شیعه، تاریخ بشر فرجامی خجسته دارد که در موعد مقرر و با تشکیل حکومت حضرت مهدی (عج) برپا خواهد شد. بنابراین، در پژوهش حاضر که به روش توصیفی – تحلیلی، مبتنی بر بررسی نوشتارهای دیگران می باشد، سعی شده به بحث در مورد آرمان شهر یا مدینه فاضله از نگاه ایمه اطهار و حضرت مهدی (عج) پرداخته شود. در نهایت، این نتیجه حاصل شد که در مدینه فاضله از نگاه ایمه شیعه (علیهم السلام)، بر همه ابعاد و جنبه ها از جمله بعد تربیتی – اخلاقی نیز تکیه شده و از طرف دیگر، در مدینه فاضله ایمه شیعه، دین از سیاست جدا نیست. که این ها، مهم ترین تفاوت را با سایر مدینه های فاضله بیان می دارد. این تفاوت و سایر یافته ها، در متن تحقیق به تفصیل مطرح شده است.

حضرت مهدی (عج)، ایمه شیعه، مدینه فاضله، آرمان شهر