هنگامه حاجی مقصود - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه، ایران

در مقایسه و ارزش یابی بافت های شهری، تمام لایه ها و بافت های شهری به نوع خود از ارزش و اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. اما در بین بافت های شهری، بافت تاریخی بعنوان سابقه و شناسنامه و هویت هر شهر و کشور از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. تاریخ و پیشینه و سوابق هر قوم یا کشور، در مجموعه ای از بافت های تاریخی قابل رویت بوده، و قابل تکرار نخواهند بود. بافت های تاریخی بعنوان موزه زنده و ملموس مردم شناسی، نقش بسزایی در حفظ و ارتقاء هویت بومی و ملی ایفاء می کنند. لزوم بروز رسانی و احیاء بافت های تاریخی بر کسی پوشیده نبوده، ولی الزامات و ضرورت های تداوم حیات مجدد آن بافت ها نیز حایز توجه می باشد. در حال حاضر محدوده های بافت های تاریخی بعنوان تهدید جدی و مانع رشد و توسعه تلقی گردیده و راهکارهای مدون و موثر و عزم جدی و هماهنگی های لازم و همه جانبه در مسیر بازآفرینی بافت موردی و داوطلبانه ساکنین و مالکین راهگشاری این مشکل بنظر نمی رسد. حفظ میراث و تمدن کهن، فرهنگ، معماری و شهرسازی، در گروه تداوم حیات کالبدی و اجتماعی شهرها و بافت های تاریخی خواهد بود. رویکردهای طراحی مناسب در بافت های تاریخی و لزوم توجه به حساسیت و اسیب پذیری آن بافت ها، در سایه مبانی و اصول معماری ایرانی و اسلامی، بازآفرینی نقش اصلی و کلیدی بافت های تاریخی را دوچندان می کند. حال سوال اینکه: رویکرد بازآفرینی بافت های تاریخی چه تاثیری در هویت بخشی مکانی در شهرها دارد احیاء و بهسازی بافت تاریخی تا چه میزان در ارتقای حس تعلق شهروندان نقش ایفاء خواهد کرد آیا بازآفرینی و احیای بافت های تاریخی نقشی در انسجام و وحدت و یکپارچگی بین بافت های شهر خواهد داشت پژوهش پیش رو به روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه تحقیقات و مطالعات موردی صورت گرفته در زمینه بافت تاریخی و جمع آوری نظرات و آراء و اسناد کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل تهیه گردیده است. و در راستای پاسخ گویی به سوالات مطرح شده استدلالات منطقی گردآوری و ویژگی های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هویتی نیز مورد توجه قرار گرفته است.

بازافرینی، ارزش کالبدی، احیاء بافت های شهری، بافت تاریخی، بافت فرسوده، هویت مکانی