بررسی روند تغییرات رژیم جریان با استفاده از شاخص های IHA

بررسی رژیم جریان نه تنها از نظر مدیریت منابع آب، بلکه از نظر اکوهیدرولوژی رودخانه ها حایز اهمیت بالایی است. با توجه به اثرات تغییر اقلیم و فعالیت های انسانی در دهه های اخیر، پایش پایداری رژیم جریان رودخانه ها امری ضرروی است. یکی از رایج ترین راه های بررسی رژیم جریان، محاسبه مجموعه شاخص های بررسی تغییر هیدرولوژیکی (IHA) و بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی آنها است. بر این اساس روند تغییرات 30 شاخص IHA در سه ایستگاه هیدرومتری کارخانه، آران و پل چهر (واقع در حوضه گاماسیاب) در دوره آماری 51 ساله (از سال آبی 1340-41 تا سال آبی 1390-91) با استفاده از روش من-کندال اصلاح شده مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج این تحقیق، رژیم جریان رودخانه تغییر نموده و همه شاخص های گروه اول و دوم روند کاهشی را نشان دادند. تغییرات شاخص های گروه اول گاها تا حدود 4 درصد بود. همچنین کاهش معنیدار همه ی شاخص های دبی حداقل 1 تا 90 روزه در هر سه ایستگاه کارخانه، آران و پل چهر و شدت تغییرات 2 تا 9 درصدی این شاخص ها، فرضیه احتمال اثرگذاری قابل توجه بهره برداری از منابع آب زیرزمینی بر جریان پایه رودخانه های حوضه را تقویت می- نماید. این تغییرات نه تنها خطری بزرگ برای تامین نیازهای جوامع انسانی به شمار میآیند بلکه تهدیدی جدی برای اکوهیدرولوژی حوضه گاماسیاب خواهند بود.

Keywords:

IHA , اکوهیدرولوژی , رژیم جریان , گاماسیاب , من-کندال اصلاح شده