رزیتا صالحی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد، گروه معماری، نجف آباد، ایران
زهرا ابراهیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد، گروه معماری، نجف آباد، ایران

در سال های اخیر کاهش نرخ تولد و افزایش امید به زندگی باعث رشد چشمگیر جمعیت سالمند در جامعه شده است. به همین دلیل وجود دوره سالمندی سالم و فعال به یک ضرورت تبدیل شده است. افراد سالمند با مشکلات جسمی و روحی- روانی متعددی مواجه می شوند. یکی از شایع ترین این مشکلات، بیماری الزایمر است که به شدت کیفیت زندگی شخص را تحت تاثیر قرار می دهد. اثرات محیطی می توانند تاثیر جدی بر روند پیشرفت این بیماری داشته باشند. در میان این اثرات محیطی نقش معماری و طراحی منظر غیرقابل انکار است. در طراحی منظر مبتنی بر فرایندهای ادراکی انسان از محیط، می توان بیماران را با محرک های حسی شفابخش در محیط مواجه کرد و از این راه به روند درمان کمک کرد. در بین اصول گوناگونی که برای طراحی منظر با هدف شفابخشی پیشنهاد شده طراحی برای حواس نکته مهمی است، زیرا بر ادراک حاضران بسیار اثرگذار است. می توان گفت راز موفقیت منظر شفابخش در کشش ذاتی انسان به سوی طبیعت است و مهمترین حسی که به انسان می بخشد، حس حیات و آرامش است. در این تحقیق ضمن بررسی اجمالی منشاء و عوارض آلزایمر سعی شده است راهکارهایی از طریق طراحی مناسب محیط به منظور کمک به سالمند در مواجهه با آلزایمر ارایه گردد. چند نمونه موردی در این راستا نیز بررسی گردیده است. نتایج نشان دهنده تاثیر معنادار طراحی منظر شفابخش بر بهبود روند درمان آلزایمر می باشد.

طراحی، منظر شفابخش، سالمندی، آلزایمر