حجت الله رشیدکلویر - استادیار مهندسی معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی
بهرام گسیلی - استادیار مهندسی معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی
بیتا برجی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی

افراط در کارکرد محوری دیدگاه مدرنیسم، طرح های معماری و انسان ها را به عنوان کاربر آن، از مفهوم معنا و ا ین همانی به دور ساخته و امکان پاشیدن و تاثر از مکان را با تولید فضاهای انبوه کارکردی از انسان ها دریغ نموده است. هویت از دست رفته منجر به القای حس بی مکانی Placelessness به کاربران که رضایتمندی آنها شرط اول پایداری طرح به ویژه از نوع اجتماعی آن می باشد، شده است. این معماری است که با ترفندهای خود از وقوع برخی از رفتارها در محیط جلوگیری کرده و زمینه برخی رفتارهای دیگر را فراهم می آورد. این حس کلی که پس از ادراک و قضاوت نسبت به محیط خاص در فرد به وجود می آید حس مکان یا حس نسبت به مکان نامیده می شود. بدین سان می توان با پدیدار شناسی طرح های معماری به ویژگی های بالقوه آن در القای حس مکان بر کاربر پی برد و با تلفیق آن با اصول معماری پایدار) به عنوان رویکرد مورد توجه معماری امروز جهان )، در احیای روح مکان در طراحی های معماری مثمرثمر واقع شد. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکردی پدیدارشناسانه، به بررسی ویژگی های رفتاری مشارکت جویانه کاربران و طراحی های پایدار پرداخته و همچنین سعی در ارزیابی و سنجش رابطه میان حس مکان ، رفتار و رضایتمندی کاربران و نیز ویژگی های محیطی دارد، و در ادامه این مقاله، با مطالعه نمونه های موردی درصدد ارایه راهکارهای موثری در القای حس مکان در طراحی های معماری روز می باشد.

حس مکان، پدیدارشناسی، این همانی، محیط بستر، طرح های پایدار